Arbowet, 7 vragen en antwoorden

1. Arbowet, wat is dat?

Arbowet is een afkorting van Arbeidsomstandighedenwet. In deze wet staan de belangrijkste regels over veilig en gezond werken.

Als werkgever moet je de Arbowet toepassen. Dat betekent dat je zorgt voor een veilige werkplek voor je personeel. Je bent verplicht een goed arbobeleid te voeren om je werknemers te beschermen.

Arbowet toepassen

Een arbodienst kan je ondersteunen, maar als werkgever blijf je verantwoordelijk voor een goede toepassing van de Arbowet.

2. Welke regels staan er in de Arbowet?

In de Arbowet staan regels over arbeidsomstandigheden. Het doel van de wet is alle werkenden in Nederland te beschermen tegen onveilige werksituaties.

De Arbowet bevat belangrijke regels voor werkgevers. Zo moet je er alles aan doen om ziekte en arbeidsongeschiktheid te voorkomen. Je bent bijvoorbeeld verplicht een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) te maken en een preventiemedewerker aan te stellen.

Voorkom boetes

De Arbeidsinspectie kan een controle uitvoeren binnen je bedrijf. Als je niet voldoet aan de Arbowet kun je een waarschuwing, een boete of een andere sanctie krijgen.

3. Arbowet in jouw branche, waar moet je op letten?

De Arbowet geldt voor alle bedrijven in Nederland. Toch kunnen er extra regels gelden voor jouw branche. Bekijk je cao om te zien of er specifieke bepalingen in staan over arbeidsomstandigheden.

Let op: door het coronavirus is er een tijdelijke toevoeging op het Arbobesluit.

Arbowet in de bouw

Zo zijn er bepaalde aandachtspunten voor werkgevers in de bouw. In de bouw is de kans op een arbeidsongeval groter dan in veel andere branches. Hoe beperk je de risico's in de bouw?

• Ga na wat de meest gesignaleerde beroepsziekten in de bouw zijn en maak een plan van aanpak om ze binnen jouw bedrijf te voorkomen.
• Zorg voor de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), zoals een veiligheidshelm, veiligheidsbril en oordoppen.
• Benut praktische tools en tips over het toepassen van de Arbowet in de bouw, zoals de Arbocatalogus en een zelfinspectie.

Arbowet in de horeca

Ook in de horeca zijn er specifieke aandachtspunten voor werkgevers. Door de hoge werkdruk, fysieke belasting en het werken met gevaarlijke middelen lopen je werknemers extra risico. Hoe beperk je de arbeidsrisico's in de horeca?

• Bekijk de grootste risico's en lees hoe je deze tackelt met goede arbeidsomstandigheden in de horeca.
• Brand in de keuken of een chef-kok die zich in de vingers snijdt? Hoe kun je financieel gezond blijven na een arbeidsongeval? Laat je adviseren door een specialist in de horeca.

Veilig werken in andere branches

Wat zijn de aandachtspunten in jouw branche? Bekijk ook tips voor de detailhandel, zakelijke dienstverlening en persoonlijke dienstverlening.

4. Hoe voer ik een goed arbobeleid?

Hoofdstuk 2 van de Arbowet gaat over het maken van een arbeidsomstandighedenbeleid (arbobeleid). Als werkgever moet je een goed arbobeleid voeren.

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Beperk je risico's

Kenmerken goed arbobeleid

Je houdt de werkomstandigheden dus goed in de gaten en zorgt ervoor dat er veilig gewerkt kan worden. Wat zijn de kenmerken van een goed arbobeleid? De belangrijkste bouwstenen van een goed arbobeleid zijn:

• Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)

  Met een RI&E breng je de risico’s voor je personeel in kaart. Het maken van een RI&E is verplicht als er per week in totaal meer dan 40 uur door personeel voor je wordt gewerkt.

• Plan van aanpak 

  Op basis van de RI&E schrijf je een plan van aanpak met maatregelen om de gevonden risico’s aan te pakken.

• Voorlichting en instructie 

  Je bent verplicht je werknemers te vertellen wat de arbeidsrisico’s zijn en hoe ze deze kunnen voorkomen of beperken.

• Ziekte­verzuim­beleid 

  Leg in een ziekte­verzuim­beleid en een verzuim­protocol vast hoe je omgaat met ziekte­verzuim.

• Preventiemedewerker 

  Elk bedrijf moet minstens één preventiemedewerker hebben. Dit is iemand die alle bedrijfsrisico’s kent en collega’s hierover kan voorlichten.

• Bedrijfshulpverlening (BHV)

  Voor de veiligheid van je werknemers en bezoekers van je bedrijf moet je zorgen voor voldoende BHV’ers die in gevaarlijke situaties eerste hulp kunnen verlenen.

• Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO)

  Je kunt werknemers regelmatig laten testen door een bedrijfsarts om te zien of zij gezondheidsproblemen hebben door hun werk. Je werknemers zijn niet verplicht hieraan mee te werken.

5. Is een arbodienst verplicht?

In de Arbowet staat dat je als werkgever verplicht bent om 'deskundige ondersteuning' te regelen op het gebied van gezond en veilig werken. Je kunt deze deskundigheid inhuren via een arbodienst. Dan heb je de beschikking over meerdere arbeidsdeskundigen, zoals een bedrijfsarts, arbo arts en andere deskundigen.

Een arbodienst is niet verplicht. Je kunt ook kiezen voor een maatwerkregeling. Volgens deze regeling mag je zelf deskundige ondersteuning organiseren, bijvoorbeeld door een medewerker op te leiden tot gecertificeerd arbodeskundige.

Let op de juiste certificaten. Bekijk 6 aandachtspunten bij het kiezen van een arbodienst.

Bedrijfarts inschakelen

Je bent verplicht een bedrijfsarts in te schakelen bij de begeleiding van zieke werknemers. En je moet een een arbeidsdeskundige inzetten bij de toetsing van je RI&E als je niet gebruikmaakt van een goedgekeurd RI&E-instrument van een branchevereniging.

Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een verzuim­verzekering met arbodienstverlening. Dan krijg je professionele ondersteuning en een vergoeding als je werknemer ziek is.

6. Nieuwe Arbowet, wat zijn de wijzigingen?

Op 1 juli 2017 werd de Arbowet aangepast op een paar belangrijke punten. De wijzigingen moesten binnen een jaar worden toegepast door werkgevers. In de vernieuwde Arbowet is met name meer aandacht voor preventie van (langdurige) ziekte: 

• Werkgevers en werknemers worden meer betrokken bij verzuim voorkomen. 
• Je personeel kiest een preventiemedewerker.
• Je arbodienst moet werken volgens het basiscontract.
• Je werknemer mag een second opinion vragen van een andere bedrijfsarts.

Werk jij al op deze manier? Lees meer over de nieuwe Arbowet en 5 to do's voor werkgevers.

Arbowet 2024

Vooralsnog lijkt het er niet op dat de huidige Arbowet in 2024 wordt gewijzigd. Hoe ziet de huidige tekst van de Arbowet eruit? Wat staat er precies in? Bekijk de actuele tekst van de volledige Arbeidsomstandighedenwet.

Blijf op de hoogte van nieuwe wetten en regels voor werkgevers. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van ondernemen met personeel.

7. Arbowet en goed werkgeverschap?

Veilig werken is een belangrijk onderdeel van goed werkgeverschap. Natuurlijk wil je als goed werkgever voldoen aan de wettelijke eisen en dus ook de Arbowet juist toepassen.

Hoe kun je laten zien dat je op dit gebied een goede werkgever bent? Maak er werk van, plan het in en laat aan je werknemers zien dat jouw bedrijf gericht is op veilig en vitaal werken. Dan merken je werknemers dat je aandacht hebt voor hun gezondheid. En dat betaalt zich terug.

Maak het vooral leuk voor je personeel. Met werkplezier kun je veel psychisch verzuim voorkomen. En het maakt je bedrijf aantrekkelijk voor nieuwe werknemers én klanten. Dat is nog eens een win-win-win-situatie.

Lees meer over de 6 beginselen van goed werkgeverschap. 

Meer vragen over de Arbowet

• Wat zegt de Arbowet over thuiswerken?

  Volgens de Arbowet moet je als werkgever elke arbeidsplaats betrekken in je arbobeleid. Ook de thuiswerkplek. Je moet bijvoorbeeld checken of de thuiswerkplek ergonomisch is ingericht. Hoe kun je hiervoor zorgen? Lees meer over thuiswerken en de Arbowet.

• Arbowet en corona, hoe zit dat?

  Door de uitbraak van corona zijn er tijdelijk extra regels van toepassing om de gezondheid van je werknemers en klanten te beschermen. Volg daarbij de 1,5 meter-regels en het protocol dat van toepassing is op jouw bedrijf. Daarnaast blijft de Arbowet van kracht voor alle bedrijven in Nederland.

• Arbowet en verzekeringen, wat is verplicht?

  In de Arbowet staat dat je deskundige ondersteuning moet regelen op het gebied van gezond en veilig werken. Je zou daarvoor een arbodienst kunnen inschakelen of zelfstandige arbodeskundigen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een verzuim­verzekering met arbodienstverlening. Een verzuim­verzekering is niet verplicht, maar kan wel gezien worden als een onderdeel van goed werkgeverschap.

• Wat gaat er wijzigen in de Arbowet 2024?

  Op 1 juli 2017 is de gewijzigde Arbowet ingegaan. Het lijkt er niet op - vooralsnog - dat de Arbowet in 2024 wordt gewijzigd. Bekijk alle wetswijzigingen in 2024.

MKB verzuim-ontzorg­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een MKB verzuim-ontzorg­verzekering, ontdek wat dit voor jouw bedrijf kan betekenen.

Ik wil meer weten