Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) opstellen, 7 vragen

1. Wat is een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)?

RI&E is een afkorting van Risico-Inventarisatie en -Evaluatie. Ook wel RIE of rie genoemd. Dit is een belangrijk hulpmiddel om risico's in je bedrijf in kaart te brengen en op te lossen. Je gaat daarbij eerst op zoek naar alle veiligheids- en gezondheidsrisico's.

Vervolgens beschrijf je in een plan van aanpak welke maatregelen je neemt om die risico's aan te pakken. Ten slotte voer je dit plan van aanpak uit en houd je de RI&E actueel. Hiermee draag je bij aan goed arbobeleid.

RI&E in de praktijk

Waarom is een RI&E nodig voor jouw bedrijf? Bekijk een introductie van het Steunpunt RI&E:

• 64 procent van de werkgevers heeft nu een RI&E. Voorheen was dat 50 procent. 
• 33 procent van de RI&E's voldoet niet aan de eisen.
• 80 procent van de bedrijven scoort een voldoende op het gebied van gezond en veilig werken.
• Bedrijven met een kwalitatief goede RI&E doen het beter op het gebied van gezond en veilig werken.

2. Is het opstellen van een RI&E verplicht?

Een RI&E is verplicht voor alle ondernemers met personeel. De Arbeidsinspectie controleert of bedrijven zich aan deze verplichting houden. Meestal gebeurt dat met een onaangekondigde controle in je bedrijf, waarbij de inspecteur onder meer zal vragen naar een RI&E.

In de Week van de RI&E wordt ook schriftelijk en telefonisch gecontroleerd op de aanwezigheid van een RI&E. Als blijkt dat je geen of geen goede RI&E hebt, dan krijg je meestal de kans om dit te herstellen. 

Wijziging opstellen RI&E 2022

Er zijn een paar wetswijzigingen per 1 juli 2022. Bekijk de aanpassingen.

Veilige werkomgeving

Wil je werknemers een veilige werkomgeving bieden en aan de eisen van Arbowet, brandweer, gemeente en verzekeraar voldoen? Regel dan een preventie­abonnement.

Aan de slag

3. Wat levert dit op voor mij als ondernemer?

Een RI&E opstellen is niet alleen belangrijk vanwege de wettelijke verplichting. Het voordeel is ook dat je hiermee bijdraagt aan veilig en gezond werken in je bedrijf.

Dit zorgt voor minder ongevallen en meer tevreden medewerkers, wat resulteert in een hogere productiviteit en een betere positie op de arbeidsmarkt.

In de praktijk blijkt verder dat bedrijven die actief zijn op het gebied van veilig en gezond werken andere processen ook vaak beter op de rit hebben.

4. Wie is betrokken bij het opstellen van een RI&E?

Een preventiemedewerker ondersteunt je bij het opstellen van een RI&E. Hij werkt hierbij samen met de ondernemingsraad of personeels­vertegenwoordiging. Als je die niet hebt, dan moet je werknemers in ieder geval in de gelegenheid stellen om advies te geven over de RI&E.

Elk jaar overlijden duizenden werknemers door arbeidsongevallen en beroepsziekten. Zorg met een RI&E voor meer veiligheid.

5. Moet ik een RI&E laten toetsen?

Bedrijven met meer dan 25 werknemers moeten een RI&E altijd laten toetsen. Een gecertificeerde arbodienst of deskundige bekijkt dan of deze voldoet aan de richtlijnen van de wet.

Toetsingsvrijstelling

Bij maximaal 25 werknemers krijg je een toetsingsvrijstelling als je gebruikmaakt van een erkend RI&E-instrument.

6. Wat zijn de kosten van een RI&E uitvoeren?

Het uitvoeren van een RI&E vraagt vooral om een tijdsinvestering. Zo moet een preventiemedewerker hiervoor voldoende tijd vrijmaken.

Als je verplicht bent om de RI&E vervolgens te laten toetsen, dan heb je wel te maken met directe kosten. Je moet hiervoor namelijk een gecertificeerde arbodienst of deskundige inschakelen.

Sommige verzekeraars bieden bij een verzuim­verzekering of ongevallen­verzekering ondersteuning op het gebied van de RI&E.

Veilig werken, 9 tips

Natuurlijk wil je graag dat werknemers veilig kunnen werken. Hoe kun je aan de wet voldoen als kleine werkgever? Benut 9 tips voor veiligheid.

7. Waar vind ik meer informatie?

Voor meer informatie kun je terecht op de website van het Steunpunt RI&E. Deze organisatie is opgezet vanuit de Stichting van de Arbeid en tot stand gekomen met steun van het ministerie van SZW.

Brancheorganisaties geven daarnaast ook informatie over de RI&E. Zij kunnen je bijvoorbeeld meer vertellen over RI&E-instrumenten die bestaan voor je branche.

Het Steunpunt RI&E-instrumenten heeft hulpmiddelen gemaakt voor ondernemers. Hiermee ga je stap voor stap aan de slag met het aanpakken van risico's in je bedrijf.

Wijzigingen wetgeving RI&E opstellen

Sinds 1 juli 2022 zijn er een paar dingen veranderd in de wetgeving over de RI&E. Daarmee moet de veiligheid op de werkvloer nog beter gewaarborgd worden. Wat is er veranderd? Vier wijzigingen op een rij:  

• Onderliggende oorzaken benoemen
  In de nieuwe RI&E moeten niet alleen de risico's en genomen maatregelen genoemd worden, maar ook de onderliggende oorzaak van elk risico. Dit om te voorkomen dat de RI&E als een afvinklijst met symptomen wordt gebruikt.
• Effectiviteit van maatregelen beoordelen
  Naast het opstellen van een RI&E en bijbehorend plan van aanpak moet ook de effectiviteit van de genomen maatregelen worden beoordeeld. Bijvoorbeeld door dit mee te nemen in interne audits (evaluaties).
• Andere eisen voor kerndeskundigen 
  Om de kwaliteit van een RI&E te bewaken moet deze getoetst worden door een gecertificeerde arbo-kerndeskundige. De hoger veiligheidskundige (HVK’er), de arbeidshygiënist (AH), de arbeids- en organisatiedeskundige (A&O’er) en de BIG-geregistreerde bedrijfsarts (BA) mogen deze toets uitvoeren.
  
   In de nieuwe regels voor de RI&E worden hogere eisen gesteld aan deze kerndeskundigen.
• Tweedeling bij toetsing RI&E
  Er is een tweedeling in de toetsing van de RI&E ingesteld. Er moet een systeemtoets en een scopetoets worden uitgevoerd. Bij een systeemtoets kan elk van de vier kerndeskundige de RI&E beoordelen op de volgende vier algemene eisen: volledigheid, betrouwbaarheid, actualiteit en actuele inzichten. 
  
  De scopetoets gaat dieper in op de afzonderlijke vakgebieden. Als uit de systeemtoets blijkt dat er een bepaald gebied onvoldoende is beschreven, dan moet de expert op dit gebied een scopetoets uitvoeren.

Bron: Steunpunt RI&E, Arbo-online

Ziekte­verzuim­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een verzuim­verzekering, ontdek wat dit voor jouw onderneming kan betekenen.

Bekijk de oplossingen

Vragen over veilig werken

• Wat zegt de Arbowet over thuiswerken?

  Volgens de Arbowet moet je als werkgever elke arbeidsplaats betrekken in je arbobeleid. Ook de thuiswerkplek. Je moet bijvoorbeeld checken of de thuiswerkplek ergonomisch is ingericht. Hoe kun je hiervoor zorgen? Lees meer over thuiswerken en de Arbowet.

• Wat is veiligheid op het werk?

  Veiligheid op het werk gaat over een veilige werkplek, veilige werkmiddelen en veilige werkmethoden. Dit is wettelijk verplicht voor ieder bedrijf. Als je personeel hebt moet je instructies en opleiding geven die nodig zijn voor veilig werk. Als werkgever ben je namelijk verantwoordelijk voor de veiligheid op het werk.

• Wie is aansprakelijk voor een ongeval op het werk?

  Als werkgever ben je al snel aansprakelijk voor een arbeidsongeval, omdat je de plicht hebt om te zorgen voor veilige werkomstandigheden, instructies en toezicht. Alleen als een werknemer met opzet of bewuste roekeloosheid het ongeluk veroorzaakte, is hij zelf aansprakelijk voor de schade.

• Hoe zorg je voor veiligheid op de werkvloer?

  Breng je risico's in kaart met een RI&E, stel een preventiemedewerker aan en geef je werknemers instructies over veilig werken. Zorg voor een goed arbobeleid, veilige werkplekken en persoonlijke beschermingsmiddelen. Regel ook de juiste ondersteuning bij verzuim en preventie via een arbodienst.

• Wanneer is een ongevallen­verzekering verplicht?

  Een ongevallen­verzekering is niet wettelijk verplicht, maar in je cao kan wel staan dat je verplicht bent een ongevallen­verzekering te hebben. Controleer dus de cao voor jouw bedrijf. Deze verzekering kun je zien als een onderdeel van goed werkgeverschap.

• Wat is een ergonomische werkplek?

  Een ergonomische werkplek is een plek die volledig is aangepast aan de fysieke (en mentale) behoeften van de werknemer om goed te kunnen werken. Onderdelen zijn bijvoorbeeld een goede bureaustoel en een goed bureau, waarbij het belangrijk is dat beide de juiste ondersteuning bieden aan het lichaam van de werknemer.

• Is een werkplekonderzoek verplicht?

  Een werkplekonderzoek is niet wettelijk verplicht. Volgens de Arbowet moet je wel zorgen voor gezond en veilig werk. Je bent ook verplicht deskundige ondersteuning te regelen op dat gebied. Met een werkplekonderzoek laat je dit testen door een arbeidsdeskundige.

• Wanneer moet je een arbeidsongeval melden?

  Je bent in drie gevallen verplicht om een arbeidsongeval te melden bij de Arbeidsinspectie. Namelijk als het slachtoffer naar het ziekenhuis moet, blijvend letsel oploopt of overlijdt na een arbeidsongeval. Op de website van de Arbeidsinspectie kun je een arbeidsongeval melden.