Arbowet wat staat erin
Arbowet wat staat erin

Wat staat er in de Arbowet?

Pauline Oberink
14 augustus 2024

De Arbeidsomstandighedenwet, beter bekend als de Arbowet is een paar jaar geleden veranderd. Er zijn regels voor een basiscontract met arbodiensten. Ook hebben je werknemers meer rechten om een bedrijfsarts te raadplegen. Wat staat er in de (nieuwe) Arbowet? Expert Pauline Oberink zet de regels op een rij.

Doel (nieuwe) Arbowet

De wijziging van de Arbowet in 2017 heeft onder meer gevolgen voor de rol van de bedrijfsarts en jouw rol als werkgever. Het doel van de gewijzigde Arbowet is: werknemers en werkgevers beter betrekken bij het arbobeleid.

Wat staat er in de Arbowet?

Het basiscontract

De overheid heeft in de Arbowet nu regels opgesteld voor contracten tussen arbodienstverleners, bedrijfsartsen en werkgevers. Het zogeheten 'basiscontract' moet misverstanden rondom de zorg voor personeel voorkomen.

Rechten en plichten

In het basiscontract staan rechten en plichten voor de werkgever, werknemer en de bedrijfsarts. Er staat duidelijk in bij welke taken jij als werkgever ondersteund moet worden door een arbodienstverlener of bedrijfsarts.

Naast de basisafspraken kun je zelf extra maatwerkafspraken vastleggen in een contract met de bedrijfsarts of arbodienst.

Meer weten over het basiscontract? Bekijk een animatievideo en/of download de factsheet basiscontract van Arboportaal.

Second opinion bedrijfsarts

Een werknemer heeft nu het recht om de bedrijfsarts te spreken. Als hij twijfelt over het oordeel van een bedrijfsarts, mag de werknemer ook om een second opinion van een andere bedrijfsarts vragen.

Jij als werkgever moet dit mogelijk maken en betalen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een inloopspreekuur op een handige locatie, waarbij je werknemers makkelijk de bedrijfsarts kunnen opzoeken.

Let op: Een second opinion is weer iets anders dan een deskundigenoordeel.

Onafhankelijke klachtenregeling

In de laatste wetswijziging van de Arbowet zijn ook eisen gesteld aan de dienstverlening van de arbodienst of bedrijfsarts.

Als de arbodienst of bedrijfsarts zich niet aan de regels houdt of als de behandeling niet naar tevredenheid wordt uitgevoerd, kun jij of je werknemer dit melden via een onafhankelijke klachtenregeling.

De arbodienst of bedrijfsarts moet jou wijzen op de klachtenregeling. 

Ziek personeel

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Meer ruimte voor arbodienst

De arbodienst of bedrijfsarts krijgt ook meer ruimte om goede zorg te leveren. De arts of specialist krijgt het recht om de werkplek te bezoeken van iedere werknemer.

Ook mag de deskundige in overleg gaan met een personeels­vertegenwoordiger of de ondernemingsraad. De arts moet beroepsziekten melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten.

Nederlandse Arbeidsinspectie controleert

In de nieuwe Arbowet staat dat de Nederlandse Arbeidsinspectie (voorheen Inspectie SZW) een grotere rol krijgt. Als je als werkgever geen contract met een bedrijfsarts of arbodienst hebt afgesloten, kan de Arbeidsinspectie jou een boete opleggen.

Als er wel een contract is, mag de Arbeidsinspectie de inhoud controleren. Als de regels worden overtreden, kun je als werkgever en/of arbodienst een boete krijgen.

Personeel kiest preventiemedewerker

Je personeel krijgt (via de ondernemingsraad of de personeels­vertegenwoordiging) instemmingsrecht bij de keuze van een preventiemedewerker.

Je werknemers hebben hier direct belang bij, omdat de preventiemedewerker een centrale rol heeft bij het zorgen voor goede werkomstandigheden en het werken aan duurzame inzetbaarheid.

Lees meer over het kiezen van een preventiemedewerker.

Richtlijnen contract arbodienst

Maak dus een nieuw contract met je bedrijfsarts of arbodienst. Verwerk daarin in ieder geval de volgende punten, volgens de Arbowet:

  • Toegang tot bedrijfsarts
    In het basiscontract moet geformuleerd staan hoe de toegang tot de bedrijfsarts (bijv. via een spreekuur) is geregeld.
  • Overleg met OR en preventiemedewerker
    Omschrijf hoe het overleg van de bedrijfsarts met de preventiemedewerker en de ondernemingsraad (OR) is geregeld. Er moet een nauwe samenwerking zijn tussen deze deskundigen.
  • Bezoek van de werkplek
    De bedrijfsarts moet iedere werkplek kunnen bezoeken.
  • Second opinion
    De werknemer moet de mogelijkheid hebben om een second opinion bij een andere bedrijfsarts aan te vragen indien hij twijfelt aan een gegeven advies. Uitvoering van de second opinion moet gebeuren binnen de procedures zoals de werkgever dit afspreekt met de arbodienstverlener.
  • Klachtenprocedure
    Iedere bedrijfsarts of arbodienst moet een duidelijke werkwijze of procedure hebben die beschrijft hoe en waar de werknemer eventuele klachten over de dienstverlening door de bedrijfsarts kan indienen.
  • Melden beroepsziekten
    Een bedrijfsarts moet tijd kunnen besteden aan het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten.
  • Advisering over preventie
    De advisering over preventie aan de werkgever door de bedrijfsarts moet in het contract staan.

Zorg dat je volledig voldoet aan de regels. Gebruik de handige checklist Wijzigingen Arbowet van ArboNed. Met deze checklist kun je afvinken wat je (nog) moet doen om te voldoen aan de Arbowet.

Vragen over wat er in de Arbowet staat

  • Wat is de Arbowet?

    Arbowet is een afkorting van Arbeidsomstandighedenwet. In deze wet staan de belangrijkste regels over veilig en gezond werken. Als werkgever moet je de Arbowet toepassen. Dat betekent dat je zorgt voor een veilige werkplek voor je personeel. Je bent verplicht een goed arbobeleid te voeren om je werknemers te beschermen.

  • Wat zegt de Arbowet over thuiswerken?

    Volgens de Arbowet moet je als werkgever elke arbeidsplaats betrekken in je arbobeleid. Ook de thuiswerkplek. Je moet bijvoorbeeld checken of de thuiswerkplek ergonomisch is ingericht. Hoe kun je hiervoor zorgen? Lees meer over thuiswerken en de Arbowet.

  • Arbowet en verzekeringen, wat is verplicht?

    In de Arbowet staat dat je deskundige ondersteuning moet regelen op het gebied van gezond en veilig werken. Je zou daarvoor een arbodienst kunnen inschakelen of zelfstandige arbodeskundigen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een verzuim­verzekering met arbodienstverlening. Dan ben je direct voorzien van de juiste begeleiding bij verzuim en krijg je een vergoeding als je werknemer ziek is.

  • Wanneer is de Arbowet aangepast?

    Op 1 juli 2017 is de gewijzigde Arbowet ingegaan en binnen een jaar moesten alle wijzigingen zijn doorgevoerd binnen je bedrijf (per 1 juli 2018). Het lijkt er nu niet op dat de Arbowet opnieuw wordt gewijzigd. Blijf op de hoogte van wetswijzigingen via onze gratis nieuwsbrief.

Bron: Arboportaal.nl, ArboNed

Ziekteverzuimverzekering personeel

Ziekte­verzuim­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een verzuim­verzekering, ontdek wat dit voor jouw onderneming kan betekenen.

Pauline Oberink

Pauline Oberink is bedrijfsjurist bij ArboNed. Ze is expert op het gebied van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) en verzorgt als docent/trainer vanuit de ArboNed Academy diverse interne trainingen over wetgeving. 

Meest gelezen

Wet betaald ouderschapsverlof

Wat staat er in de Wet betaald ouderschapsverlof? Wanneer voldoe je aan de regels? Wat betekent het voor je werknemers en voor jou als werkgever? Bekijk de antwoorden en een uitleg over ouderschapsverlof in 2024.

Cao verplicht in 4 gevallen

De kans is groot dat jouw onderneming ook gebonden is aan een cao. In welke gevallen is een cao verplicht? Ga na of de cao verplicht is en voorkom hoge claims van werknemers.

Wat houdt goed werkgeverschap in?

De wet verplicht bedrijven zich als 'goed werkgever' te gedragen. Daarbij spelen 6 beginselen een belangrijke rol. Wat houden deze beginselen in en hoe werken ze in de praktijk?

Whitepapers en online tests