Iedere week in je mailbox 
5 vragen over rouwverlof:
Wat is rouwverlof?
Wanneer je werknemer te maken krijgt met het overlijden van een dierbare, kun je hem een aantal dagen vrij geven. Deze vorm van verlof wordt rouwverlof genoemd. Je geeft een werknemer de tijd om te rouwen.
De meeste vormen van verlof zijn met duidelijke regels in de wet vastgelegd. Dat geldt niet voor rouwverlof. Rouwverlof is daarom een vorm van 'bijzonder verlof', ook wel buitengewoon verlof genoemd.
Vormen van verlof na overlijden familielid
Na een sterfgeval in de familie wordt vaak een standaard aantal dagen verlof gegeven. Dit zijn de regels in veel cao's voor bijzonder verlof bij overlijden:
- Bij het overlijden van een echtgenoot/partner of eigen (stief)kind: 4 dagen (vanaf de dag van overlijden tot en met de dag van de begrafenis/crematie).
- Bij het overlijden van een van de (schoon)ouders: 2 dagen (de dag van overlijden en de dag van begrafenis/crematie).
- Bij het overlijden van een broer, zwager, (schoon)zus, opa of oma: 1 dag (de dag van de begrafenis/crematie).
Verlof na overlijden vriend of collega
Binnen veel bedrijven zijn er regels voor verlof na het overlijden van een familielid. Maar wat als je werknemer een goede vriend, buurman of collega verliest en afscheid wil nemen? Ook dan kun je hem één of meerdere dagen vrij geven. Daarmee laat je zien dat je een goede werkgever bent.
Calamiteitenverlof bij overlijden
Als een huisgenoot, vriend of een direct familielid overlijdt, kan het zijn dat je werknemer recht heeft op calamiteitenverlof. Bijvoorbeeld omdat hij de enige in de familie is die de nodige zaken rond het overlijden kan regelen.
Extra rouwverlof geven
Naast deze vormen van bijzonder verlof, kan het zijn dat werknemers meer tijd nodig hebben na het verlies van een dierbare. Geef iemand die ruimte. Je kunt dus extra rouwverlof geven, waarbij je het loon volledig of grotendeels doorbetaalt. Rouwverlof gaat niet ten koste van vakantiedagen.
Wanneer is rouwverlof verplicht?
Rouwverlof geven is niet wettelijk verplicht. Maar in de cao voor jouw bedrijfstak kunnen wel regels staan voor rouwverlof. Als werkgever ben je vaak verplicht die regels op te volgen. Is er geen verplichte cao van toepassing? Dan kun je zelf afspraken maken met je werknemers over rouwverlof.
Rouwverlof in cao
- Valt jouw bedrijf onder een cao? Dan kun je in de cao precies nazoeken wanneer en hoe lang je jouw werknemers rouwverlof moet geven. Je leest ook wanneer je een verzoek om verlof kunt weigeren.
- De cao-partijen (werkgevers en werknemers) bepalen onderling in welke gevallen werknemers recht hebben op verlof en in welke gevallen niet. Ook maken ze afspraken of het loon wordt doorbetaald tijdens bijzonder verlof.
Dat is goed nieuws, want daarmee bouw je aan de continuïteit van je bedrijf. Met dit pakket aan personeelsverzekeringen dek je de risico’s af en zorg je goed voor je personeel.
Heb je personeel in dienst?
Voorbeeld rouwverlof cao horeca
Welke verplichtingen over rouwverlof staan er in een cao? In de cao horeca staat het bijvoorbeeld zo:
'Je hebt recht op buitengewoon verlof met behoud van loon in de volgende gevallen, tenzij het buitengewoon verlof samenvalt met een werkdag waarop je gebruikelijk niet werkt:
- 4 dagen, maar in ieder geval de dag van overlijden tot en met de dag van de begrafenis, bij overlijden van je partner of (stief)kind
- 2 dagen bij overlijden van een van je (schoon)ouders
- 1 dag bij begraven of cremeren van je broer, zwager, (schoon)zuster of eigen grootouder
Het verlof neem je op op de dag van de gebeurtenis. In geval van meerdere dagen verlof neem je deze aansluitend achter elkaar op.'
Voorbeeld rouwverlof cao kinderopvang
In de cao Kinderopvang is er meer ruimte voor aanvullend rouwverlof. Zo staat er bijvoorbeeld dat 'de werkgever en de medewerker maatwerkafspraken kunnen maken over de extra tijd die de medewerker nodig heeft om met het verlies van geliefden om te gaan. De werkgever geeft hiervoor betaald rouwverlof.'
Naast rouwverlof wordt er ook over waakverlof gesproken: 'Is de verwachting dat een familielid op korte termijn gaat overlijden? Dan stelt de werkgever de medewerker in de gelegenheid om doorbetaald waakverlof op te nemen.'
Rouwverlof zelf regelen
Misschien is er voor jouw bedrijf geen (verplichte) cao. In dat geval mag je zelf afspraken maken met je personeel over rouwverlof. Deze afspraken leg je vast in de arbeidsovereenkomst met je werknemer en/of in het personeelshandboek voor alle werknemers. Maak de afspraken zo concreet en transparant mogelijk, zodat er later geen misverstanden kunnen ontstaan.
Lees meer over het maken van een personeelshandboek of bedrijfsreglement.
Wettelijk rouwverlof op komst?
Er wordt regelmatig gesproken over een wettelijke regeling voor rouwverlof. Meerdere partijen zijn hier voorstander van. De overheid wil een nieuw verlofstelsel introduceren, waarbij verlof opnemen voor werknemers en werkgevers makkelijker en duidelijker wordt. Of er ook regels voor wettelijk rouwverlof komen is nog niet bekend.
Blijf op de hoogte van de nieuwste wetten en regels rond personeel. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.
Wel of geen extra rouwverlof geven?
Het is verstandig om regels op te stellen voor rouwverlof. Toch is het goed om flexibel te zijn als werkgever. Elke werknemer is anders en de behoeften bij rouw kunnen ook totaal verschillend zijn. Waar de ene werknemer het liefst volledig afstand wil nemen van het werk, wil de ander juist weer zo snel mogelijk aan de slag.
Rouwende werknemer laten werken?
Verlof is niet voor iedere werknemer de beste oplossing. Mensen die rouwen kunnen juist ook baat hebben bij werk. Werken geeft iemand structuur, zingeving en ook afleiding tijdens het rouwproces. Maar in sommige gevallen moet je een werknemer juist in bescherming nemen en hem wat vrije tijd geven. Probeer dit altijd in goed overleg te doen.
Het is in ieder geval belangrijk dat je werknemer zich gehoord en gesteund voelt door jou als leidinggevende en door directe collega's. Dat maakt een terugkeer op de werkvloer makkelijker. Het is dus belangrijk dat je met elkaar in gesprek gaat en onderzoekt wat iemand nodig heeft. Die behoeften kunnen ook veranderen. Dus vraag er regelmatig naar.
Hoe beperk je rouwverzuim?
Met een goede verlofregeling bij rouw, kun je verzuim voorkomen. Het laatste dat je wilt is dat je werknemer lange tijd uit de running is. Veel werknemers melden zich namelijk ziek tijdens een rouwperiode.
Medewerkers die uitvallen door rouw zijn gemiddeld 219 dagen uit het arbeidsproces. Dat blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare (2023).
Natuurlijk kan het zijn dat iemand er letterlijk ziek van is geworden en fysieke of psychische klachten heeft na het verlies van een dierbare. Als werkgever kun je hier niet altijd wat aan doen. Toch kunnen een goede begeleiding en flexibele houding rondom rouwverlof het verschil maken. Een werknemer wil natuurlijk zelf ook niet ziek zijn.
Door rouwende werknemers goed te begeleiden kun je langdurig verzuim voorkomen en je personeelsverloop beperken.
Voordelen rouwverlof en begeleiding
Een goede begeleiding van rouwende werknemers is nodig om ze (uiteindelijk) weer gemotiveerd aan het werk te krijgen. Meeleven in een moeilijke periode is een belangrijk onderdeel van goed werkgeverschap. Het levert je uiteindelijk loyale werknemers op.
Lees meer over het omgaan met psychisch verzuim.
Wat kun je regelen voor rouwende werknemers?
Natuurlijk wil je rouwende werknemers zo goed mogelijk ondersteunen. Wat kun je als werkgever doen? Naast het geven van rouwverlof is het belangrijk om goede rouwbegeleiding te regelen en je steun uit te spreken.
Bij verlies van een dierbare spelen naast emotionele belasting vaak ook allerlei praktische problemen mee, zoals opvang van kinderen of het moeten leeghalen van een huis. En soms is er al een lange tijd van mantelzorg aan voorafgegaan, waardoor er naast het rouwen ook sprake is van langdurige overbelasting. Geef werknemers dus de ruimte om fysiek en mentaal weer fit te worden en ondersteun ze daarbij.
Rouwbegeleiding, 4 adviezen voor bedrijven
Hoe pak je dat aan? Wat moet je wel en niet doen als leidinggevende of werkgever? Bekijk 4 adviezen voor bedrijven bij de rouwbegeleiding van werknemers.
Vraag ook via je arbodienst welke professional je kunt inzetten voor de juiste rouwbegeleiding. Zorg dat er bij fysieke en psychische klachten gesproken kan worden met een bedrijfsarts, vertrouwenspersoon of een andere deskundige.
Verzekeringen bij rouw en overlijden
De juiste ondersteuning bieden aan rouwende werknemers kost je wel tijd en geld. Het is daarom verstandig de nodige ondersteuning in te schakelen en je financiële risico te beperken. Dat helpt je de juiste zorg te bieden bij rouw en overlijden.
Verzuimverzekering met arbodienstverlening
Mocht je werknemer zich ziekmelden vanwege fysieke of psychische klachten, dan krijg je te maken met de regels rondom ziekteverzuim. Zo ben je verplicht een zieke werknemer zijn loon (grotendeels) door te betalen en te zorgen voor professionele verzuimbegeleiding.
Als je een verzuimverzekering met arbodienstverlening afsluit, heb je beide zaken goed geregeld. Je krijgt dan een financiële vergoeding voor de loondoorbetaling en je hebt direct de beschikking over de hulp van een arbodienst.
Nabestaandenverzekering
Als een familielid of goede vriend overlijdt, zullen je werknemers mogelijk ook zelf meer gaan nadenken over de financiële gevolgen bij overlijden. Wat als ze zelf komen te overlijden? Is er dan nog wel genoeg geld voor hun kinderen of andere nabestaanden?
In dat geval kun je werknemers helpen met een nabestaandenverzekering. Met een collectieve nabestaandenverzekering kun je kiezen tussen een eenmalige uitkering (gekoppeld aan het salaris) of een maandelijkse uitkering tot de AOW-leeftijd van de partner. Daarmee geef je werknemers de zekerheid dat hun nabestaanden genoeg inkomen behouden.
Lees in ons gratis whitepaper tips van ondernemers, doe je eigen risico-checklist en ontdek de top 5 verzekeringen per branche.
Welke verzekeringen heb ik nodig?
Vragen over rouwverlof en loon
Hoeveel dagen rouwverlof geven?
Er zijn geen wettelijke regels voor rouwverlof. Hoeveel dagen je verlof moet geven bij rouw is soms bepaald in een cao, contract of personeelsreglement. Na het overlijden van een familielid worden vaak 1 tot 4 vrije dagen gegeven, waarbij de relatie (graad) een rol speelt. Na het overlijden van een partner of kind wordt vaak meer verlof gegeven dan na het overlijden van een ouder, opa of oma. Over extra betaald rouwverlof kun je afspraken maken met je werknemer.
Is rouwverlof verplicht?
Rouwverlof geven is (nog) niet wettelijk verplicht voor bedrijven. Als je bedrijf onder een verplichte cao valt, moet je de verlofregels uit de cao volgen. Is er geen cao voor jouw bedrijf, dan mag je zelf afspraken maken met je werknemer(s) over rouwverlof. Volgens de wet over goed werkgeverschap heb je wel de plicht om goed voor je werknemer te zorgen. Een passende verlofregeling bij rouw hoort daar ook bij.
Hoeveel loon doorbetalen tijdens rouwverlof?
Hoeveel loon je moet betalen tijdens rouwverlof is niet wettelijk vastgelegd. In de meeste cao's staat dat je het loon volledig moet doorbetalen tijdens de eerste periode van rouw. Dit hoort vaak bij bijzonder verlof. Bepaalde cao's schrijven voor dat je daarna maatwerkafspraken kan maken waarbij je afspreekt hoeveel extra dagen verlof iemand krijgt en of er sprake is van volledige of gedeeltelijke loondoorbetaling.
Gratis tips in je mailbox
