5 risico’s in de horeca, 15 tips

1. Tekort aan horeca­personeel

Veel ondernemers in de horeca hebben moeite met hun ‘bezetting’. In veel grote steden is er op dit moment een grote vraag naar horeca­personeel en neemt de concurrentie alleen maar toe. Schaarste aan personeel is een groot risico in de horeca, zo ervaren ondernemers.

Wij vroegen aan de lezers van Ondernemen Met Personeel: Kun jij nog nieuwe werknemers vinden? Dit zijn de antwoorden:

'In de horeca heb je te maken met pieken. Op die momenten heb je gewoon genoeg personeel nodig’, weet Bas de Ruiter van Ctaste. ‘Je kunt klanten niet afwijzen: ‘kom morgen maar terug’. 
 

Ik kan niet met minder dan drie mensen dit bedrijf draaiende houden, zegt Mieke Jaring, eigenaar van restaurant/bar Nessst. Als personeel uitvalt of ziek wordt, heb ik direct een probleem. Ik heb geen pool met back-ups. Dan moet ik zelf maar harder werken en dat is lastig, want ik werk al heel hard.

Tips:

• Probeer te werven via social media en vacaturesites gericht op de horeca.
• Zorg voor een flexibele schil met bijvoorbeeld freelancers, uitzendkrachten of payrollers.
• Denk ook aan personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt. Voor de horeca kunnen daar hele waardevolle krachten tussen zitten. Bas de Ruiter werkt bijvoorbeeld graag met blinde en dove werknemers: ‘Ze zijn enorm gemotiveerd.’

2. Zieke werknemers en arbeidsongeschiktheid

Als je belangrijkste kok ineens ziek is of een blessure oploopt, heb je een groot probleem. Je moet niet alleen snel een vervanger hebben, (langdurig) ziekte­verzuim kan je ook veel geld kosten.

De volgende verzuim­risico's kunnen voorkomen:

• Kort ziek: bij deze verzuim­vorm zijn de kosten vaak voor eigen rekening van je horecabedrijf.
• Langdurig ziek: bij deze verzuim­vorm is een verzuim­verzekering slim. Je werknemer is langdurig ziek als hij langer dan vier weken ziek is.
• 2 jaar ziek: is je horecawerknemer na 2 jaar nog ziek, dan gelden de regels van loondoorbetaling na 2 jaar ziekte. In de eerste twee jaar moet je zelf het loon doorbetalen van een zieke horecawerknemer. Daarna loop je andere werkgeversrisico’s, zoals tot tien jaar lang doorbelasting van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Een WGA-eigenrisico­verzekering kan dit risico afdekken.
• Zeer langdurig ziek: blijft je horecawerknemer ziek of arbeidsongeschikt, dan is de WIA-verzekering een oplossing.

Ziek flex­personeel

Flexibel horeca­personeel hebben in de meeste gevallen ook recht op loon als ze ziek worden. Maar de voorwaarden verschillen per type flexwerker. Als je werknemer met een tijdelijk contract ziek uit dienst gaat, komt hij in aanmerking voor een Ziektewetuitkering.

Wanneer ben jij verantwoordelijk voor loondoorbetaling bij ziekte?

* Per oproep- en invalkracht kunnen de regels over loondoorbetaling bij ziekte verschillen. Zie bijvoorbeeld: nulurencontract en min-maxcontract.

Je raakt zelf ziek of arbeidsongeschikt 

Als ondernemer kun je ook zelf voor langere tijd uit de running zijn. Bijvoorbeeld door een blessure of ziekte. Met een arbeidsongeschiktheids­verzekering zorg je ervoor dat jij je inkomen behoudt en dat je geholpen wordt bij je re-integratie. Deze verzekering is dus bedoeld voor ondernemers die zeker willen zijn van hun inkomen als ze door ziekte niet kunnen werken.

Verzuim­protocol opstellen

Hoe moet een werknemer zich ziek melden? Wanneer schakel je een bedrijfsarts in? In een verzuim­protocol beschrijf je wat jij en je horecawerknemer precies doen vanaf de ziekmelding. Bekijk een voorbeeld verzuim­protocol.

Tips:

• Zorg voor een verzuim­verzekering. Reinout Ezinga is mede-eigenaar van drie horecagelegenheden in Amsterdam. Hij zegt: ‘Ik heb veel verzekeringen. Ik laat niets aan het toeval over. Voor al mijn fulltime-werknemers heb ik een verzuim­verzekering.’ Bas de Ruiter: ‘Ik heb alles verzekerd, maar wel met een hoog eigen risico. Je moet verzekeren wat je niet kunt betalen.’
• Ben je eigenrisicodrager en betaal je zelf arbeidsongeschiktheidsuitkeringen aan (ex-)werknemers in plaats van aan het UWV? Dan kun je dit risico afdekken met een ZW-eigenrisico­verzekering en/of een WGA-eigenrisico­verzekering.
• Probeer ziekte­verzuim te voorkomen en te verminderen binnen je bedrijf. Maak je horecazaak veilig voor je personeel.
• Advies op maat voor jouw bedrijfsrisico's? Vraag gratis een offerte aan voor je horecabedrijf.

3. Arbeidsongevallen en aansprakelijkheid

Wist je dat het risico op een arbeidsongeval in de horeca hoog is vergeleken andere sectoren? Oei! Je ober struikelt of je kokt loopt ernstige brandwonden op.

Ongevallen onder werktijd kunnen grote gevolgen hebben. Er kan bijvoorbeeld een schadeclaim volgen als je werknemer jou aansprakelijk stelt voor de geleden schade. Ook anderen die in of rondom je bedrijf een ongeluk krijgen, kunnen jou aansprakelijk stellen.

Als werkgever ben je al snel aansprakelijk want jij hebt namelijk de plicht om te zorgen voor veilige werkomstandigheden, toezicht en duidelijke instructies.

Als je werknemer met opzet een ongeluk veroorzaakt is hij zelf aansprakelijk voor de schade.

Tips:

• Zorg voor een veilige werkplek en probeer ongelukken te voorkomen. Je bent als werkgever verplicht een Risico-Inventarisatie en – Evaluatie (RI&E) te maken en goed arbobeleid te voeren.
• Neem een aansprakelijkheids­verzekering voor bedrijven en voorkom hoge schadeclaims. Denk ook aan een zakelijke ongevallen­verzekering voor je personeel. Daarmee regel je een eenmalige uitkering voor het geval een werknemer een ongeval krijgt.’
• Zorg ook voor voldoende bedrijfshulpverleners (BHV’ers) op de werkvloer.

Reinout Ezinga: Ik heb ook een zakelijke ongevallen­verzekering. Zelfs als mijn werknemers onderweg naar het werk een ongeluk krijgen, ben ik daarvoor verzekerd.

4. Bedrijfspanden en (brand)schade

Als horecaondernemer denk je er liever niet aan, brand in de keuken! In de horeca is het risico op brandschade groter dan in de meeste andere branches. Ook waterschade is in Nederland een groot risico, bijvoorbeeld voor oudere horecapanden.

Als je bedrijfsactiviteiten na een brand, inbraak of grote waterschade geheel of gedeeltelijk stilvallen, heb je een groot probleem. Dit kan de bedrijfscontinuïteit in gevaar brengen. Zorg dat je na een tegenvaller snel weer verder kunt met ondernemen. 

Helpen jouw werknemers een handje mee bij brandschade of een lekkage, vergeet dan niet hun overuren te noteren.

Reinout Ezinga: Mijn bedrijfspanden zijn goed verzekerd. Dat is wat mij betreft een basisvereiste voor ondernemers in de horeca.

De volgende risico's kun je afdekken bij brandschade in de horeca:

Maak een bedrijfscontinuïteitsplan

Het is slim om een bedrijfscontinuïteitsplan te maken waar je al je bedrijfsrisico's en oplossingen duidelijk beschrijft. Wat kan er misgaan? Daar wil je liever niet aan denken, maar het is wel verstandig. Je gaat dus eerst de belangrijkste bedrijfsrisico's in kaart brengen.

Neem daarin ook contact­gegevens, maatregelen, afspraken, vergunningen en andere informatie op om risico's te beperken. En denk na over een plan B. Kan jouw onderneming ook tijdelijk ergens anders opgestart worden? Wat is hiervoor nodig? Hoe informeer je je gasten?

Download dit gratis voorbeeld bedrijfscontinuïteitsplan in PDF voor ondernemers met personeel.

Tips:

• Goed onderhoud van brandblusmiddelen en noodverlichting is van doorslaggevend belang voor de brandveiligheid. Zorg voor een regelmatige controle door een expert.
• Sluit de volgende bedrijfs­verzekeringen af:
  • Neem een bedrijfsschade­verzekering. Deze verzekering kan je als ondernemer op de been houden na een brand of bij waterschade. Je kunt de geleden schade vergoed krijgen en vaak ook compensatie krijgen voor de lage inkomsten in de periode na een calamiteit. 
  • Neem een bedrijfsgebouwen­verzekering. Met deze verzekering dek je alle materiële schade die aan het bedrijfsgebouw ontstaat door bijvoorbeeld brand, blikseminslag, maar ook door storm of water.
  • Neem een inventaris- en goederen­verzekering. Deze verzekering dekt de kosten voor het aanschaffen van nieuwe inventaris, goederen en verloren voorraad.

5. Weersomstandigheden

In Nederland hebben we het vaak over het weer, maar er is niemand die zo vaak de buienradar checkt als een strandtenteigenaar in Scheveningen. Ook voor veel andere horecabedrijven is het weer een cruciale factor. 

Probeer je omzet in het laagseizoen te verhogen. Veel horeca-ondernemers hebben bijvoorbeeld ook een cateringbedrijf of organiseren evenementen en activiteiten in andere seizoenen om hun omzet op peil te houden.

Hoe kun je zorgen dat je hier minder afhankelijk van bent?

Tips:

• Zorg voor flexibel personeel dat je alleen inzet op piekmomenten. Geef je werknemers bijvoorbeeld een nul uren contract of een min-maxcontract. Zo loop je als ondernemer minder risico.
• Als je evenementen gaat organiseren, denk dan ook aan een evenementen­verzekering, anders loop je misschien weer onnodig risico op financiële schade, bijvoorbeeld door noodweer, een plotselinge wegafsluiting of een belangrijke artiest die ernstig ziek wordt: er zijn genoeg redenen te bedenken waarom jouw evenement wordt afgeblazen.

Ziekte­verzuim in de horeca

Struikelt je ober of snijdt je chef-kok zich en raakt hij daarbij gewond? Het kan zijn dat jouw medewerker voorlopig niet kan werken. 

Wat kost het?

Vragen over ondernemersrisico's:

• Wat zijn de belangrijkste risico's in de horeca?

  De top 6 risico's zijn: personeels­tekort, zieke werknemers, bedrijfsongevallen, schade door brand en weersomstandigheden. Daarnaast is diefstal een risico, nummer 6. De schade na een inbraak kan namelijk groot zijn: kostbare items die gestolen zijn, schade aan je pand of een gemiste omzet door een tijdelijke sluiting. Veel horecaondernemers kiezen daarom voor een goede inventaris- en goederen­verzekering. Daarmee ben je verzekerd tegen schade na brand, storm, waterschade, inbraak, diefstal of blikseminslag.

• Wat als je zelf ziek wordt als horecaondernemer?

  Word je zelf ziek, dan kun je geen aanspraak maken op een verzuim­verzekering. Een verzuim­verzekering is er alleen voor je horeca­personeel. Als je zelf ziek wordt is een AOV voor ondernemers nodig, die beschermt je tegen inkomensverlies als jij niet meer kunt werken door een ongeval of ziekte.

• Hoe voorkom je bedrijfsongevallen?

  Het is belangrijk om je risico's in kaart te brengen met een RI&E. Stel daarnaast een preventiemedewerker aan en geef je horeca­personeel duidelijke instructies over veilig werken. Leg dit vast in een arbobeleid inclusief hoe je werknemers veilig werken en persoonlijke beschermingsmiddelen kunnen gebruiken. Lees meer over ongevallen voorkomen.

• Hoe kun je het risico langdurig ziekte­verzuim voorkomen?

  Stel een verzuim­protocol op voor jouw horeca­personeel en deel deze met hen. Daarnaast kun je een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) opstellen om de bedrijfsrisico’s in jouw onderneming structureel aan te pakken. In een plan van aanpak geef je o.a. aan welke maatregelen je neemt om risico’s te voorkomen en wie daar verantwoordelijk voor is binnen jouw onderneming. Pas als je weet wat de risico’s en de mogelijke gevolgen zijn, kun je maatregelen nemen.

• Hoe kom je aan horeca­personeel in 2025?

  In veel steden en dorpen in Nederland is het lastig om goed horeca­personeel te zoeken en te behouden. Hoe vind je toch die ene kok die bij je restaurant past? Of hoe kom je snel aan extra bedienend personeel? Petra Venekamp: 'Horecabedrijven sluiten hun terras of zelfs hun zaak omdat ze niet voldoende horeca personeel hebben. Overal zie je posters hangen met steeds dezelfde teksten zoals 'horecatijger', 'flexibel' en 'jong' waarmee je volgens mij echt geen nieuwe mensen meer aantrekt.' Lees 7 tips uit de praktijk.