Ziekte en arbeidsongeschiktheid, de werkgeversrisico's

Gevolgen van ziekte en arbeidsongeschiktheid

Gezondheid is een groot goed. Als werkgever wens je dit natuurlijk al je werknemers toe en zul je in jouw bedrijf aandacht besteden aan gezond en veilig werken.

Kiona Dolmans: "Toch heeft niemand dit volledig in de hand en kunnen ook jouw werknemers ziek of arbeidsongeschikt worden. De gevolgen van ziekte en arbeidsongeschiktheid kunnen groot zijn. Niet alleen voor een werknemer, maar ook voor jou als werkgever".

Tot 12 jaar lang kosten door zieke werknemer

In de wet is geregeld dat je tot maximaal twaalf jaar lang moet meebetalen aan het inkomen van een zieke (ex-)werknemer. In het 'slechtste' geval heb jij dus in totaal twaalf jaar lang extra kosten. Vooral grote en middelgrote bedrijven lopen dit risico.

Collectieve WIA

Ben je benieuwd naar de gevolgen voor de werknemer en wat je hier als goed werkgever aan kunt doen? Lees dan ook het artikel over de collectieve WIA-verzekering.

Werkgeversrisico’s bij ziekte en arbeidsongeschiktheid

Welke gevolgen kan dit hebben voor jouw onderneming? Een werkgever loopt verschillende risico’s bij ziekte en arbeidsongeschiktheid:

1. Loondoorbetaling bij ziekte
2. Doorbelasting Ziektewetuitkering
3. Doorbelasting arbeidsongeschiktheidsuitkering

1. Loondoorbetaling bij ziekte (eerste twee jaar)

Het eerste werkgeversrisico is loondoorbetaling bij ziekte. Dit risico loop je zolang een werknemer bij jou in dienst is. Wordt hij ziek, dan ben je wettelijk verplicht om maximaal twee jaar lang het loon door te betalen. Deze verplichting is vastgelegd in artikel 629 van het Burgerlijk Wetboek.

Hierin staan de regels voor ondernemers in Nederland bij ziek personeel:

• 1e jaar: Als werkgever betaal je minimaal 70 procent van het loon. Let op! Je mag daarbij niet onder het minimumloon komen.
• 2e jaar: Als werkgever betaal je minimaal 70 procent van het loon.

In een eventuele verplichte cao kan een hoger percentage staan, bijvoorbeeld 100 of 90 procent van het loon. Vaak gaat het om 100 procent in het eerste jaar en 70 procent in het tweede jaar.

Loondoorbetalingsrisico afdekken

Veel ondernemers dekken het loondoorbetalingsrisico af met een verzuim­verzekering. Daarbij zit soms ook arbodienstverlening in het verzekeringspakket. Dan kun je onder meer denken aan de ondersteuning van een arbodienst. Die kan je helpen in de cruciale eerste twee jaar dat een werknemer ziek is. 

Wat als één van uw werknemer (langdurig) ziek is? Wat zijn dan de kosten? Met de rekentool van De Goudse bereken je de kosten per verzuim per werknemer. Bereken de kosten

Tijdelijke vervanging

De loondoorbetalingsplicht is overigens niet het enige risico bij ziekte. Je zult ook kosten maken voor de tijdelijke vervanging van een zieke werknemer.

Loonsanctie

Van jou als werkgever wordt verwacht dat je er alles aan doet om de werknemer weer aan het werk te krijgen als dat mogelijk is. Als je onvoldoende doet aan de re-integratie van je zieke werknemer kun je een loonsanctie krijgen. Je moet dan langer loon doorbetalen: maximaal 1 jaar extra. 

Verzuim Coach Kiona Dolmans: "Ook hiervoor kun je je verzekeren. Sommige verzekeraars en arbodiensten bieden poortwachter garantie. Als de werkgever zich houdt aan de adviezen van de bedrijfsarts en arbodienst en deze opvolgt, neemt de arbodienst de loonsanctie over indien deze wordt afgegeven door het UWV".

Houd je dus aan de regels bij de begeleiding van zieke werknemers. 

Wat kost ziekte­verzuim in 2025?

Gemiddeld kost een zieke werknemer in 2025 ongeveer 400 euro per dag voor werkgevers. Maar hoeveel betaal jij aan verzuim voor je bedrijf?

Bereken de totale verzuim­kosten voor jouw bedrijf en vergelijk het resultaat met andere ondernemers in jouw branche. Reken het snel uit met de verzuim­calculator.

2. Doorbelasting Ziektewetuitkering (eerste twee jaar)

Het is tijdens de eerste twee jaar van ziekte ook mogelijk dat een werknemer in de Ziektewet belandt. Dat is onder meer het geval als een werknemer met een tijdelijk contract ziek uit dienst gaat.

Deze inmiddels ex-werknemer krijgt dan een Ziektewetuitkering van het UWV. De uitkeringsinstantie zorgt in dat geval ook voor de re-integratie.

Extra premiekosten

Ondanks het aflopen van het tijdelijke contract kun je ook dan te maken krijgen met extra kosten. Het UWV belast de Ziektewetuitkering namelijk door, ook al staat de betreffende werknemer niet meer op de loonlijst.

Het doorbelasten van de premie gebeurt bij middelgrote en grote werkgevers. Zij betalen een (deels) individuele premie voor de Ziektewet.

Kleine werkgevers merken hier minder van, want zij betalen een sectorpremie.

Verzuim Coach Kiona Dolmans: "Als je wilt weten in welke categorie je bedrijf valt, dan moet je kijken naar het premieplichtig loon van het totale personeel. In het artikel met vragen over de Ziektewet lees je hoe je aan de hand hiervan bepaalt of je een kleine, middelgrote of grote werkgever bent".

Transitievergoeding en de Wet arbeidsmarkt in balans

Een werknemer die je na twee jaar ziekte ontslaat, kan door de Wet werk en zekerheid ook aanspraak maken op een transitievergoeding. Als werkgever ben je verplicht die vergoeding te betalen.

Als je een werknemer ontslaat wegens langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid kun je achteraf compensatie krijgen voor de betaalde transitievergoeding. Het UWV regelt deze compensatie.

3. Doorbelasting arbeidsongeschiktheidsuitkering (resterende tien jaar)

Het is mogelijk dat een werknemer na twee jaar nog steeds ziek is en (in de toekomst) deels kan werken. Hij kan dan in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering op grond van de WGA. De afkorting staat voor Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA).

Als een van je medewerkers langer dan twee jaar ziek is, heeft hij mogelijk recht op een uitkering op basis van de WIA. De WIA kent twee varianten:

• De WGA is er voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten: De WGA biedt een uitkering voor medewerkers die door ziekte niet of minder kunnen werken. Voor medewerkers die 35 tot 80 procent arbeidsongeschikt zijn, heeft de overheid een WGA-uitkering geregeld.
• De IVA is er voor volledig arbeidsongeschikten: Voor medewerkers die 80 tot 100 procent arbeidsongeschikt zijn, heeft de overheid een IVA-uitkering geregeld.

WGA-uitkering

Een WGA-uitkering wordt door het UWV aan de arbeidsongeschikte werknemer uitgekeerd. Net als bij de Ziektewetuitkering belast de uitkeringsinstantie de WGA-uitkering door. 

Dat is mogelijk tot tien jaar na de start van de WGA-uitkering. Als je de loondoorbetaling van twee jaar meetelt, dan zit je dus maximaal twaalf jaar lang vast aan een arbeidsongeschikte werknemer.

Het doorbelasten van de premie gebeurt in dit geval ook bij middelgrote en grote werkgevers. Voor hen geldt namelijk een (deels) individuele premie voor de WGA. Kleine werkgevers betalen een sectorpremie.

De WIA is complexe materie voor ondernemers. Het is daarom belangrijk om je goed te laten adviseren. Vraag advies van een onafhankelijke adviseur als je meer wilt weten over een goede WIA-verzekering en wat dat voor jouw bedrijf kost.

 

Soorten ziekte­verzuim en oplossingen

Of je werknemer nu kort of lang ziek is, er zijn oplossingen. Samengevat: dit zijn de soorten ziekte­verzuim en oplossingen op een rij:

Wil je meer weten over de soorten ziekte­verzuim en de passende oplossing? Alle verzekeringen voor ziek personeel op een rij.

Eigenrisicodragerschap

Je kunt er ook voor kiezen om het risico op arbeidsongeschiktheid zelf te dragen. Dit heet ook wel eigenrisicodragerschap. Je betaalt als eigenrisicodrager geen premies aan het UWV voor de Ziektewet en/of de WGA.

Hier staat tegenover dat jij als werkgever zelf de uitkeringen betaalt aan je werknemer en de re-integratie op je neemt. Als eigenrisicodrager voor de Ziektewet ben je dus verantwoordelijk voor de Ziektewetuitkering.

Eigenrisicodrager WGA

Ben je eigenrisicodrager voor de WGA? Dan ben je verantwoordelijk voor de WGA-uitkering, tot tien jaar na de start van de uitkering.

• Gaat een van jouw werknemers ziek uit dienst?
• Of wordt jouw werknemer ziek binnen vier weken na uitdiensttreding?
• En heb je een middelgroot tot groot bedrijf?

Dan betaal je d.m.v. premies aan het UWV voor langere tijd mee aan de ziektewetuitkering van jouw werknemer en daarna ook de verhoogde WGA-premie.

Je kunt dit risico onderbrengen bij een verzekeraar. Dat is mogelijk met een Ziektewet-eigenrisico­verzekering of een WGA-eigenrisico­verzekering.

Hoe bepaal je de 'grootte' van je bedrijf?

Afhankelijk van onder meer de grootte van het bedrijf kan een verzekeraar deze verzekeringen in een bepaalde combinatie aanbieden. Hiervoor kun je een offerte aanvragen en samen met een verzekerings­adviseur jouw situatie bekijken.

Welke verzekeringen heb jij echt nodig rondom arbeidsongeschiktheid? Bekijk de belangrijkste verzekeringen voor het MKB en maak je eigen risico-checklist. Download gratis whitepaper.

Voorbeeldsituatie 12-jarig-werkgeversrisico

Wil je zien hoe dit werkt in de praktijk? In een animatie over de fictieve werknemer Koen kom je meer te weten over de gevolgen van ziekte en arbeidsongeschiktheid.

In deze voorbeeldsituatie is uitgegaan van een bedrijf met één tot dertig werknemers.

6 vragen over werkgeversrisico's

• Wat zijn werkgeversrisico's?

  Ondernemers met personeel lopen bepaalde risico's. Als je personeel in dienst hebt is de kans op een financiële tegenvaller groter. Bijvoorbeeld als een werknemer ziek wordt of als hij een fout maakt met grote gevolgen. Als werkgever draai je dan meestal op voor de schade. Dit zijn dus werkgeversrisico's.

• Welke risico's voor werkgevers zijn er?

  Dat is afhankelijk van je bedrijf en het soort werk dat je personeel doet. Bekijk een overzicht van de belangrijkste risico's en verzekeringen in jouw branche. Download het gratis whitepaper met daarin een handige risico-checklist voor ondernemers.

• Hoe kun je werkgeversrisico's beperken?

  Je kunt je werkgeversrisico beperken door de kans op tegenvallers te verkleinen. Bijvoorbeeld door ongelukken op het werk te voorkomen en je werknemers fit en gemotiveerd te houden. Gebruik bijvoorbeeld de checklist verzuim voorkomen en ga aan de slag. Daarnaast kun je de nodige personeels­verzekeringen afsluiten.

• Wat kost een zieke werknemer voor een werkgever?

  Een zieke werknemer kost geld, maar met welke soorten kosten krijg je te maken en hoe kun je deze beperken? We zetten de kosten van een langdurig zieke werknemer voor je op een rij. Wil je direct een berekening maken? Bereken hier de kosten van een of meerdere zieke werknemers voor jouw bedrijf.

• Wanneer kies je voor een personeels­pakket?

  Je kunt één verzekering afsluiten, maar het is vaak ook mogelijk om meerdere verzekeringen in één pakket onder te brengen. Met een personeels­pakket ben je tegen een aantrekkelijk tarief verzekerd voor de belangrijkste risico’s van het werkgeverschap. Daarbij profiteer je meestal van een pakketkorting. Ook krijg je als onderdeel van een personeels­pakket vaak ondersteuning om werkgeversrisico's te voorkomen en beperken.

• Wat zijn de aandachtspunten bij personeel verzekeren?

  Lees altijd de polisvoorwaarden van de verzekering goed door. Daar vind je gegevens over de premie, dekking en eventuele uitsluitingen van die dekking. Schakel een verzekerings­adviseur in voor een goed advies op maat.

• Wat kosten verzekeringen voor bedrijven?

  Naast verzekeringen rond verzuim zijn er nog een aantal onmisbare verzekeringen voor bedrijven. Zeker als je personeel in dienst hebt en een eigen bedrijfspand - dan heb je bepaalde verzekeringen gewoon nodig. Welke verzekeringen zijn dat en wat zijn de kosten? Bekijk de kosten van bedrijfs­verzekeringen in het MKB.

Ziekte­verzuim­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een verzuim­verzekering, ontdek wat dit voor jouw onderneming kan betekenen.

Ik wil meer weten

Hoe kun je verzuim en werkgeversrisico's voorkomen?

Dat is voor veel werkgevers een belangrijke vraag. Ziek personeel kost je veel geld een tijd. Je kunt ziekte­verzuim voor zijn door te letten op de signalen. Kun jij zien wanneer een werknemer dreigt uit te vallen?

Een verzuim-checklist geeft je de structuur en houvast die nodig is bij het voorkomen van verzuim. Download gratis de checklist verzuim voorkomen van Ondernemen Met Personeel. Deze pdf kun je uitprinten en handmatig afvinken of eenvoudig digitaal gebruiken.