Agressie en geweld op het werk, 5 tips voor ondernemers

Agressie of geweld kan veroorzaakt worden door klanten of leveranciers, maar vaker zijn het de eigen collega's die over de schreef gaan. Het gaat dan om fysiek, psychologisch of seksueel ongewenst en grensoverschrijdend gedrag. Denk aan intimidatie, ongewenste voorstellen, beledigende grappen of discriminatie, maar het kan ook gaan om (seksuele) mishandeling, zoals aanranding.

Gevolgen van agressie en geweld op het werk

Agressie en geweld heeft grote gevolgen voor je bedrijf en je personeel. Werknemers die ermee te maken krijgen, kunnen slechter gaan functioneren of uitvallen door bijvoorbeeld een posttraumatische stressstoornis. Met name natuurlijk heel vervelend voor je werknemer, maar ook voor jou.

Het kost je bedrijf ook enorm veel geld. Denk niet alleen de kosten rondom re-integratie van de uitgevallen werknemer, maar ook aan extra kosten voor vervanging en de gevolgen van een onderbreking van productie of dienstverlening. Het kan ook (uiteindelijk) leiden tot ontslag van je werknemer, waardoor je weer een nieuwe werknemer moet werven en opleiden. En het levert je bedrijf mogelijk ook reputatieschade op, klanten die afhaken en soms juridische procedures.

Doe er dus alles aan om geweld en agressie te voorkomen. Hoe? 5 tips.

1. Creëer bewustwording

Denk niet dat het binnen jouw bedrijf nooit zal gebeuren. Vat het ook niet te licht op. Wat sommigen 'een grapje' noemen, is voor de ander duidelijk 'grensoverschrijdend gedrag'. Geweld, agressie of intimidatie op de werkvloer is gewoonweg een schending van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) en daarmee strafbaar. Zorg dat ook je werknemers weten dat dit een serieuze zaak is en maak duidelijk wat het standpunt is van je bedrijf.

2. Maak het bespreekbaar

Werknemers die het slachtoffer zijn van agressie, geweld of intimidatie, zullen mogelijk niet direct aan de bel trekken, omdat ze zich schamen, in de war zijn, bang zijn voor herhaling, intimidatie of andere gevolgen. Creëer dus een bedrijfscultuur waarin dit soort zaken bespreekbaar zijn.

Stel bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon aan die hier goed mee om kan gaan of een (anonieme) klachtenprocedure. Organiseer een training, praat-sessies of een personeels­vergadering om dit onderwerp aan te kaarten. Je kunt er ook tijdens een functioneringsgesprek naar vragen.

Klaar voor nieuw horeca­personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) horeca­personeel. 

Start de checklist

Als je vermoedens hebt van agressie, geweld of intimidatie tegenover een werknemer, kun je er ook direct naar vragen. Bij het mogelijke slachtoffer, maar zeker ook bij de mogelijke dader. Probeer ervoor te zorgen dat je werknemers hier ook meer oog voor krijgen en elkaar aanspreken op twijfelachtig gedrag.

3. Ontdek en voorkom risico's

Als werkgever ben je verplicht om een beleid te voeren gericht op voorkoming en beperking van agressie en geweld. Ieder bedrijf met personeel moet daarom een risico-inventarisatie- en evaluatie (RI&E) maken. Hiermee breng je in kaart welke risico’s je werknemers lopen bij het uitvoeren van hun werkzaamheden.

Ook de risico's op geweld, agressie en geweld kun je hiermee in kaart brengen. Denk bijvoorbeeld aan ruimtes en situaties waar je personeel uit het zicht is en waar geweld of intimidatie gemakkelijk zou kunnen plaatsvinden. Maak een plan om dit soort situaties te voorkomen en voer het plan uit. Denk aan betere verlichting en cameratoezicht, voldoende bezetting of voorlichtingsborden op de werkplek.

4. Werk met een gedragscode en sancties

Om je personeel duidelijke instructies te geven over gewenst en ongewenst gedrag, is het slim om een gedragscode op te stellen. In een gedragscode leg je de belangrijkste gedragsregels vast. Je personeel is verplicht zich hieraan te houden. Kijk bijvoorbeeld hoe je een gedragscode in de horeca maakt.

Als een werknemer de regels van de gedragscode overtreedt, mag je een sanctie opleggen, bijvoorbeeld een schorsing. Zorg dat in de gedragscode al duidelijk is opgenomen welke sanctie er volgt bij overtreding van een specifieke regel. Vraag je werknemers om de gedragscode te ondertekenen. Wettelijk gezien heb je geen instemming nodig, maar een handtekening zorgt er wel voor dat er duidelijkheid is bij je personeel en wellicht meer betrokkenheid.

5. Zorg voor opvang en nazorg

Als je werknemer geconfronteerd wordt met agressie of geweld is snelle opvang en nazorg heel belangrijk. Vaak voelen slachtoffers zich bang, onzeker en onveilig. Als er niet snel de juiste specialistische aandacht komt, is de kans op verzuim en zelfs arbeidsongeschiktheid veel groter. Het kan namelijk jaren duren om een trauma als gevolg van een schokkende gebeurtenis te verwerken. Vraag dus aan je arbodienst of bedrijfsarts welke hulp ingeschakeld kan worden.

Bronnen: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), MKB-Nederland, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Tip

Bekijk de video hieronder over slimme arbeidsvoorwaarden in de horeca. 4 ondernemers uit Amsterdam delen hun ervaring.

Ken jij de risico's al?

Jouw bedrijf is goud waard, voorkom uitglijders. Ontdek de gevaren in de horeca, bouw, detailhandel, groothandel, persoonlijke of zakelijke dienst­verlening en beperk je risico's.

Ga voor zekerheid