Tweede spoor traject, hoe werkt het?

Wat is een tweede spoor traject?

Een tweede spoor traject kan worden ingezet bij de re-integratie van een zieke werknemer. Iemand zal dan tijdelijk bij een ander bedrijf aan de slag gaan. Bijvoorbeeld als hij nu in een rolstoel zit en daardoor niet binnen jouw bedrijf kan werken. Of als iemand na een burn-out beter eerst in een andere werkomgeving kan starten.

1. Eerste spoor traject: binnen het bedrijf
   In eerste instantie wordt gekeken of je werknemer weer binnen jouw bedrijf zou kunnen werken, eventueel na aanpassing van het werk. Het kan ook zijn dat iemand tijdelijk ander werk gaat doen.

2. Tweede spoor traject: buiten het bedrijf
   Als er echt geen mogelijkheden zijn om binnen jouw bedrijf te re-integreren, kan je arbodienst adviseren om je werknemer ergens anders te laten werken. Bij een ander bedrijf dus. Dit heet ook wel 'het tweede spoor'.

Tweede spoor goed onderbouwen

De conclusie om over te gaan op een tweede spoor traject moet je goed onderbouwen. Je moet alle mogelijkheden tot werkhervatting (laten) onderzoeken. Als je dat niet doet, kun je later zelfs een loonsanctie krijgen van het UWV en moet je het loon nog langer doorbetalen.

In samenspraak met je bedrijfsarts en/of arbodienst ga je na wat de opties zijn voor je zieke werknemer. Je mag een zieke werknemer dus niet zomaar vragen ergens anders te gaan werken.

Wanneer tweede spoor traject?

Of en wanneer een tweede spoor traject nodig is, hangt volledig af van de situatie. De re-integratie van een zieke werknemer vraagt om een individuele aanpak. De oorzaken van verzuim kunnen namelijk heel verschillend zijn. Het kan met het werk te maken hebben, met het privéleven van je werknemer of een combinatie van beide.

Er is dan ook geen standaardoplossing om werknemers terug naar werk te leiden. Afhankelijk van de situatie zal worden gekozen voor bepaalde 'interventies', bijvoorbeeld:

• Bij een werknemer met een depressie kan bijvoorbeeld een psycholoog ingeschakeld worden.
• Een loopbaancoach kan worden ingezet bij een werknemer die in zijn huidige functie niet op zijn plek is, waardoor hij uitvalt.
  • In samenspraak met de loopbaancoach wordt dan vaak gekozen voor een tweede spoor traject.

Veilige werkomgeving zoeken

Bij een individuele aanpak en het voorkomen van werkstress is het belangrijk dat er een veilige werkomgeving wordt gevonden voor je werknemer, anders wordt het lastig om te re-integreren.

Zijn er conflicten op de eigen werkvloer of binnen een afdeling? Dan is het slimmer op de re-integratie te starten bij een ander team of binnen een ander bedrijf (tweede spoor) als dit mogelijk is.

Tweede spoor zoeken

Als eenmaal duidelijk is dat een tweede spoor traject de juiste oplossing is, moet je direct actie ondernemen en een goede werkplek (laten) zoeken bij een ander bedrijf. Doe je dat niet? Dan kun je later een loonsanctie (boete) krijgen van het UWV. Ook als het tweede spoor niet voldoende is gericht op werkhervatting ergens anders, kan dat leiden tot een loonsanctie. Dit is de meest voorkomende reden dat er een loonsanctie wordt opgelegd.

Waar moet je op letten als je werknemer een burn-out heeft gehad? Bekijk enkele aandachtspunten bij een re-integratie na burn-out.

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Beperk je risico's

Tweede spoor traject verplicht?

Als het eerste spoor niet haalbaar blijkt, ben je wettelijk verplicht een tweede spoor traject te starten. Dit kun je al doen vanaf de eerste week van het re-integratietraject. Dat is 8 weken na de ziekmelding. Na 52 weken (1 jaar ziekte) mag je niet meer kiezen voor een tweede spoor.

Wet verbetering poortwachter

Volgens de Wet verbetering poortwachter moeten jij en je werknemer een aantal stappen zetten voor een goede re-integratie. Daarbij kun je de hulp inschakelen van een bedrijfsarts of arbodienst.

Je moet bijvoorbeeld binnen acht weken na de ziekmelding een Plan van Aanpak (PvA) maken. Daarin kun je al opnemen wanneer een tweede spoor traject wordt gestart. In dit plan beschrijf je concreet wat jij en je werknemer gaan doen om de werkzaamheden (op den duur) weer te hervatten.

Je moet ook een re-integratiedossier bijhouden. Hierin staan het verloop van de ziekte en alle stappen die jij en je werknemer hebben genomen om re-integratie mogelijk te maken. Alle afspraken die je hebt vastgelegd en de formulieren en documenten die zijn gebruikt, neem je op in dit dossier.

Verplicht solliciteren tijdens Ziektewet

Wat zijn de regels voor personen in de Ziektewet? Lees meer over verplicht solliciteren vanuit de Ziektewet.

Tweede spoor traject ervaringen

Er zijn veel succesverhalen te vinden over het volgen van een tweede spoor traject. Bijvoorbeeld de ervaring van Wouter van Doorn (foto). Hij had eerst een eigen bedrijf in online communicatie en werkte daarna als digitaal strateeg voor T-mobile. Na twee burn-outs gooide hij het roer om.

Eigen tweede spoor traject

'Een onderdeel van mijn re-integratie was werken in een houtwerkplaats. Daar stond ik dan, therapeutisch te timmeren aan een project. Toen kwam het besef: dit is veel leuker. Lekker fysiek bezig zijn.' Wouter besloot er zijn eigen tweede spoor van te maken. Met als resultaat: geen terugkeer bij zijn werkgever T-mobile, maar de start van een nieuw timmerbedrijf: de Bende.

Lees het volledige interview met Wouter van Doorn.

Tweede spoor, wie betaalt dat?

Als je een goed bedrijf voor je herstellende werknemer hebt gevonden kun je afspraken gaan maken. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om je werknemer te detacheren bij het nieuwe bedrijf. Je werknemer blijft dan voorlopig nog bij jou in dienst.

Wanneer je werknemer wil overstappen naar het nieuwe bedrijf, kan hij daar in dienst treden. Dit mag al tijdens de periode van re-integratie (2 jaar ziekte) of daarna. De nieuwe werkgever betaalt dan ook zijn loon, eventueel aangevuld met een WGA-uitkering van het UWV.

Hulp bij tweede spoor traject en re-integratie 

Je speelt een belangrijke rol, maar gelukkig hoef je het als ondernemer niet helemaal zelf te doen. Heb je een ziekte­verzuim­verzekering afgesloten? Dan krijg je bij de meeste verzekeraars ondersteuning tijdens de re-integratie.

Denk aan een verzuim­coach die jouw sparringpartner is voor algemene vragen op het gebied van re-integratie. Ook kun je een vast aanspreekpunt krijgen bij de arbodienst.

Budget tweede spoor traject

Bij je verzuim­verzekering kun je daarnaast extra budgetten meeverzekeren. Deze budgetten kun je bijvoorbeeld inzetten om een werknemer met weer aan de slag te helpen, bijvoorbeeld via een tweede spoor traject.

Vraag aan een onafhankelijke verzekerings­adviseur wat de mogelijkheden en voorwaarden zijn voor jouw bedrijf of vraag een offerte aan.

Verzuim goed begeleiden

Als je hoge verzuim­kosten wilt voorkomen is het belangrijk dat je als ondernemer alles doet om verzuim te beperken. Je bent als werkgever wettelijk verplicht om een veilige en gezonde werkomgeving te creëeren. Je moet dus zorgen voor goede verzuim­begeleiding.

Langdurig verzuim voorkomen en beperken

Een paar tips om ziekte­verzuim en burn-outs zoveel mogelijk te voorkomen en te verminderen op de werkvloer:

• Stel een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) op. Dit is verplicht voor ondernemers met personeel. De RI&E is een belangrijk hulpmiddel om risico's in je onderneming in kaart te brengen en op te lossen. In een plan van aanpak geef je aan welke maatregelen je neemt, op welke termijn je die uitvoert en wie daar verantwoordelijk voor is.
• Maak een verzuim­protocol. Dit protocol geeft houvast als een van jouw werknemers uitvalt door ziekte­verzuim. Benoem in je protocol ook de mogelijkheid om een tweede spoor traject te volgen. Download gratis een voorbeeld protocol.

Ziekte­verzuim­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een verzuim­verzekering, ontdek wat dit voor jouw onderneming kan betekenen.

Ik wil meer weten

Vragen over tweede spoor traject 

• Wanneer heb je contact tijdens het tweede spoor traject?

  Bij de re-integratie is goede communicatie belangrijk voor het herstel van de werknemer. Zorg ervoor dat je contact houdt, ook tijdens het tweede spoor traject. Blijf goed luisteren naar je werknemer voordat je overgaat tot praktische zaken. Geef erkenning en toon begrip. Houd je in ieder geval aan de verplichte momenten van contact tijdens ziekte.

• Hoe regel ik verzuim­begeleiding voor personeel?

  Je bent verplicht een bedrijfsarts in te zetten bij de begeleiding van een zieke werknemer. Daarnaast kun je ook een casemanager aanstellen die je helpt om alle verplichte stappen te zetten bij verzuim en re-integratie. Je regelt dit bijvoorbeeld met een verzuim­verzekering met arbodienstverlening.

• Wat zegt de wet over loondoorbetaling bij ziekte?

  Volgens de wet ben je verplicht het salaris van een zieke werknemer door te betalen tijdens de eerste twee jaar van zijn ziekte. Het gaat om minimaal 70 procent van het salaris, waarbij je in het eerste jaar niet onder het minimumloon mag komen. Let op: In de cao voor jouw bedrijfstak kunnen hogere percentages staan.

• Hoe kun je een werknemer langdurig ziek melden?

  Een werknemer ziek melden bij je arbodienst of bedrijfsarts doe je zo snel mogelijk nadat hij zich bij jou heeft ziek gemeld. Volgens de wet moet je dit binnen één week doen na de eerste ziektedag. Je arbodienst of verzekeraar kan je vragen dit op de eerste ziektedag al te doen. Ziek melden bij het UWV doe je als je werknemer na 42 weken nog niet volledig aan het werk is. Dit wordt de 42e-weekmelding genoemd.

• Wanneer krijgt mijn werknemer een uitkering van het UWV?

  Is een werknemer met een vast contract na twee jaar nog steeds ziek, dan kan hij een WIA-uitkering krijgen. In bepaalde gevallen heeft een zieke werknemer al eerder recht op een Ziektewetuitkering, bijvoorbeeld als hij een tijdelijk contract had en ziek uit dienst gaat, of ziek is vanwege een orgaandonatie, zwangerschap of bevalling óf als hij onder een no-riskpolis valt.