Wet werk en zekerheid (Wwz) in 5 minuten

Wat is er veranderd in de Wet werk en zekerheid?

In 2015 kregen werkgevers te maken met de Wet werk en zekerheid (Wwz). De wet bevatte een aantal belangrijke aanpassingen binnen het arbeidsrecht. Wat is er toen veranderd?

Proeftijd

Veel werkgevers nemen een proeftijd op in de arbeids­overeenkomst. Dit is sinds 2015 niet meer mogelijk bij tijdelijke contracten van zes maanden of korter.

Door de nieuwe regels wordt het bij kortdurende contracten nog belangrijker om voldoende aandacht te besteden aan de werving en selectie van nieuwe werknemers. Bij het aannemen van de verkeerde persoon zit je namelijk zes maanden aan een werknemer vast.

Het alternatief is een contract van langer dan een halfjaar. Hierin mag je wel een proeftijd opnemen.

Concurrentiebeding

Een concurrentiebeding verbiedt ex-werknemers om hun voormalige werkgever te beconcurreren. Deze populaire bepaling staat in veel arbeids­overeenkomsten.

Voor tijdelijke contracten is dit sinds 2015 aan banden gelegd. Een concurrentiebeding is nu alleen toegestaan als uit een schriftelijke motivering in het contract blijkt dat het noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Het concurrentiebeding is niet geldig zonder deze motivering. Ook kan de rechter het beding later vernietigen als de motivering de noodzaak onvoldoende onderbouwt.

Lees meer over het maken van een concurrentiebeding.

Aanzegtermijn 

Je moet werknemers een maand voor het einde van de contractduur schriftelijk informeren of je het contract voortzet en zo ja, onder welke voorwaarden dat gebeurt. Dit geldt voor tijdelijke contracten van zes maanden of langer.

Door deze verplichte termijn kan de werknemer tijdig op zoek gaan naar een andere baan. Wanneer je deze verplichting niet naleeft, heeft de werknemer recht op een vergoeding (aanzegboete). Die staat gelijk aan het loon voor één maand.

Als je de verplichting niet op tijd naleeft, ben je een vergoeding naar rato verschuldigd. Een werkgever die zijn werknemer een week te laat informeert, moet bijvoorbeeld een week loon betalen.

Lees meer over de aanzegtermijn in tijdelijke contracten.

Ketenbepaling

Werknemers kregen voorheen na een periode van drie jaar recht op een vast dienstverband. Deze regel wordt ook wel aangeduid als de ketenbepaling. De keten werd op 1 juli 2015 verkort naar twee jaar, waardoor werknemers eerder recht hadden op een vaste arbeids­overeenkomst.

Inmiddels zijn de regels alweer aangepast. Lees daar meer over in het artikel over de ketenbepaling in 2023.

Klaar voor (meer) personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Doe de checklist

Ontslagroutes

Werkgevers hadden voorheen de keuze uit meerdere ontslagroutes. Zij verkozen vaak de ontslagroute via het UWV boven de kantonrechter, omdat je daarbij meestal geen ontslagvergoeding verschuldigd was aan de werknemer.

Volgens de overheid maakt deze keuzevrijheid voor de werkgever het ontslagstelsel complex en worden werknemers hierdoor verschillend behandeld in soortgelijke ontslagzaken.

Daarom kun je nu alleen naar het UWV stappen voor ontslag om bedrijfseconomische redenen of bij twee jaar arbeidsongeschiktheid van de werknemer. Voor alle andere ontslagredenen moet je naar de kantonrechter, zoals bij verwijtbaar gedrag of een verstoorde arbeidsverhouding. 

Transitievergoeding

In plaats van de vroegere vergoeding op basis van de kantonrechtersformule is sinds 1 juli 2015 een transitievergoeding van kracht. Alle werknemers die minimaal twee jaar in dienst zijn, hebben recht op deze vergoeding.

Dit bedrag kunnen zij gebruiken om over te stappen naar een andere baan of een ander beroep. Deze vergoeding is in de meeste gevallen maximaal 77.000 euro.

De transitievergoeding bedraagt een derde maandsalaris per dienstjaar voor werknemers die minder dan tien jaar in dienst zijn geweest.

Daarboven gaat het om een half maandsalaris per gewerkt jaar. Voor werknemers van 50 jaar of ouder geldt dat zij vanaf het tiende dienstjaar een vergoeding krijgen van één maandsalaris per dienstjaar. Dit geldt niet als je minder dan 25 werknemers in dienst hebt.

Inmiddels zijn de regels voor de berekening van de transitievergoeding aangepast.

 

In sommige gevallen kun je nu ook compensatie voor transitie­vergoedingen krijgen. 

Wet werk en zekerheid op de schop

Nog geen drie jaar na de invoering van de Wet werk en zekerheid (WWZ) lanceerde het kabinet plannen voor alweer een nieuwe wet, die de arbeidsmarkt nog beter moet reguleren. Of liever gezegd: repareren, want uit onderzoek bleek dat de WWZ niet goed werkte.

WAB vervangt WWZ

Het doel van de WWZ was het verkleinen van de kloof tussen ‘vast’ en ‘flex’, maar die kloof werd juist groter. Daarom kwam het kabinet in 2020 met de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB). Met die wet werden veel aanpassingen door de WWZ weer ongedaan gemaakt.

Heb je personeel in dienst?

Dat is goed nieuws, want daarmee bouw je aan de continuïteit van je bedrijf. Met dit pakket aan personeels­­verzekeringen dek je de risico’s af en zorg je goed voor je personeel.

Zo beperk je risico's

Vragen over personeels­wetten

• Hoe kan ik wetswijzigingen doorvoeren in mijn bedrijf?

  Het is belangrijk om zelf op de hoogte te blijven van aanpassingen in het arbeidsrecht. Schakel eventueel de hulp in van een jurist of een belastingadviseur bij het correct toepassen van nieuwe wetten. Houd ook je werknemers op de hoogte van veranderingen die voor hen van belang zijn. Pas waar nodig je contracten en personeels­handboek aan.

• Welke regels zijn er voor mijn branche?

  Per branche kunnen er nog extra regels gelden. Houd vooral de (nieuwe) cao voor jouw branche in de gaten. Zo kan er een hoger minimumloon van toepassing zijn en kunnen er andere regels voor pensioen en omscholing gelden.

• Waar kan ik nieuwe wetten voor ondernemers vinden?

  Via de nieuwsbrief van Ondernemen met personeel kun je op de hoogte blijven van veranderingen in het arbeidsrecht. Op de website van de KvK vind je ook een overzicht met aankomende wetswijzigingen voor ondernemers.

• Arbowet en verzekeringen, wat is verplicht?

  In de Arbowet staat dat je deskundige ondersteuning moet regelen op het gebied van gezond en veilig werken. Je zou daarvoor een arbodienst kunnen inschakelen of zelfstandige arbodeskundigen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een verzuim­verzekering met arbodienstverlening. Een verzuim­verzekering is niet verplicht, maar kan wel gezien worden als een onderdeel van goed werkgeverschap.