Soorten arbeidscontracten en hoe ze te beëindigen

Arbeidscontracten, 7 soorten

Bij het aannemen van personeel heb je verschillende opties. Zo heb je de keuze uit vaste en flexibele contracten.

Met vaste contracten kun je werknemers voor een langere tijd aan je binden. Kies je voor flexibele contracten, dan kun je door de flexibiliteit makkelijker pieken en dalen opvangen.

Het is verstandig om als werkgever op de hoogte te zijn van alle mogelijkheden. Op die manier weet je welk soort arbeidscontract het beste past bij de situatie van jouw bedrijf en de betreffende functie. Je kunt bijvoorbeeld uitgaan van alleen vast of flexibel personeel, of van een mix daarvan.

Elk soort arbeidscontract heeft voor- en nadelen en specifieke aandachtspunten. Door de aangepaste wetten in het arbeidsrecht kan dit snel veranderen. Laat je daarom altijd adviseren door een advocaat of jurist.

1. Arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd (vast contract)

Een arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd heet ook wel een vast contract of vast dienstverband.

Het verschil met een tijdelijk dienstverband is de manier van beëindigen. Vaak is dat ontslag met wederzijds goedvinden of ontslag via het UWV of de kantonrechter.

Krijg grip op personeels­kosten

Lees het gratis whitepaper met daarin de waarde van personeel, alle personeels­kosten op een rij en 5 manieren om te besparen.

Download gratis PDF

Vast contract beëindigen?

Een arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd kun je stoppen via:

• ontslag voor of tijdens proeftijd
• ontslag met wederzijds goedvinden
• ontslag via het UWV of via de kantonrechter
• ontslag op staande voet

2. Arbeids­overeenkomst voor bepaalde tijd (flexibel contract)

Een arbeids­overeenkomst voor bepaalde tijd noemen we ook wel een tijdelijk contract of tijdelijk dienstverband. Die ga je aan voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld een halfjaar of een jaar. Denk aan een jaarcontract.

Je kunt tot drie keer toe iemand een tijdelijk contract geven. Bij de vierde keer, of na een totale duur van drie jaar, ontstaat een arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd.

Aanzegtermijn

Als je een tijdelijk contract van zes maanden of langer niet verlengt, moet je als werkgever wel rekening houden met de aanzegtermijn. Dit betekent dat je een werknemer uiterlijk één maand voor de einddatum van het tijdelijke contract schriftelijk moet informeren dat er geen verlenging komt. Als je dit niet doet, kun je een aanzetboete krijgen.

Tijdelijk contract beëindigen?

Een arbeids­overeenkomst voor bepaalde tijd kun je stoppen via:

• ontslag voor of tijdens proeftijd
• contract niet verlengen (en op tijd aanzeggen)
• tussentijdse opzegging (indien opgenomen in de arbeids­overeenkomst)
• ontslag via het UWV of via de kantonrechter
• ontslag met wederzijds goedvinden
• ontslag op staande voet

Als je onderneming valt onder een eventuele verplichte cao, moet je mogelijk rekening houden met specifieke bepalingen over tijdelijke contracten.

Wil je goed kunnen inspelen op een wisselend werkaanbod? Kies dan voor een min-maxcontract.

3. Uitzendovereenkomst (flexibel contract)

Een uitzendovereenkomst kenmerkt zich door flexibiliteit. Je huurt een uitzendkracht in wanneer dat nodig is en je kunt er in principe ook zo weer vanaf.

Ook heb je geen loondoorbetaling bij ziekte, zoals bij werknemers met een arbeids­overeenkomst. Het uitzendbureau is de officiële werkgever en is verantwoordelijk voor het loon.

Je moet bij het inhuren van een uitzendkracht onder meer rekening houden met een aantal aandachtspunten.

Einde uitzendovereenkomst

• uitzendkracht terugsturen naar het uitzendbureau

4. Detacheringsovereenkomst (flexibel contract)

Bij detachering is een werknemer op tijdelijke basis ergens anders werkzaam. Een werknemer staat bijvoorbeeld op de loonlijst bij een detacheringsbedrijf. Dit bedrijf kan dan op basis van een detacheringsovereenkomst personeel aan je uitlenen.

Net als bij een uitzendovereenkomst hoef je geen loon door te betalen bij ziekte. Wel zul je over zaken als vakanties, loonsverhogingen en opleidingen moeten overleggen met het detacheringsbureau.

Einde detacheringsovereenkomst

• detacheringsovereenkomst beëindigen

5. Modelovereenkomst (flexibel contract)

Een freelancer of zzp'er kun je onder meer inhuren om een specifieke klus te klaren of omdat je zijn deskundigheid tijdelijk nodig hebt.

Je kunt de afspraken vastleggen in een modelovereenkomst. Als de opdracht afgerond is, neem je per direct afscheid van elkaar.

Het is wel van belang dat de zelfstandige geen verkapte werknemer is, met bijbehorende rechten en plichten. Veel opdrachtgevers maken daarom gebruik van een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst. Die kan zorgen voor meer duidelijkheid over de arbeidsrelatie, maar dan moet je wel werken volgens de modelovereenkomst.

De modelovereenkomsten van de Belastingdienst worden waarschijnlijk afgeschaft. Je bent als opdrachtgever zelf verantwoordelijk voor een overeenkomst die aan de wet voldoet.

Einde modelovereenkomst

• opzeggen modelovereenkomst

6. Oproepovereenkomst (flexibel contract)

Een oproepovereenkomst, zoals een nulurencontract of een min-maxcontract, is handig als je een werknemer niet wekelijks voor hetzelfde aantal uren nodig hebt. De werknemer is dan op oproepbasis beschikbaar. Let wel goed op de strenge regels voor oproepcontracten. Als je de werknemer regelmatig oproept, heeft hij al snel recht op een vast contract.

Het nulurencontract wordt mogelijk verboden. Er komt een basiscontract voor flexibel personeel.

Einde oproepovereenkomst

• Dit is afhankelijk van de duur van het arbeidscontract. Zie arbeids­overeenkomst voor bepaalde tijd of onbepaalde tijd.

7. Projectcontract

Een projectcontract sluit je af voor de duur van een project. Je spreekt met de werknemer af voor welk project hij ingezet wordt. 

De omschrijving van het project moet duidelijk zijn en ook wanneer het project klaar is. Dit moet objectief te bepalen zijn. Spreek bijvoorbeeld af dat iemand 14 kasten maakt of meewerkt aan het restaureren van 3 oldtimers.

Einde projectcontract

• Een projectcontract loopt automatisch af als het project klaar is.

Voor welk type arbeidscontract moet je nu kiezen?

In de video hieronder van INretail worden enkele belangrijke afwegingen genoemd:

Let op: Ketenregeling aangepast!

Volgens de ketenbepaling mag je in drie jaar tijd maximaal drie tijdelijke contracten achter elkaar geven aan je werknemer. Het vierde contract is automatisch een contract voor onbepaalde tijd (vast contract). Als er tussen de drie contracten een periode van meer dan 6 maanden zit, dan is de keten verbroken. Er zijn plannen om die tussenperiode van 6 maanden uit te breiden naar 5 jaar.

Verplichte onderdelen arbeidscontracten

Je bent nu al verplicht onderdelen op te nemen in een arbeidscontract, denk aan:

• Proeftijd
• Werktijden en plaats werkzaamheden
• Loon en vakantietoeslag
• Vakantiedagen
• Pensioen
• Opzegging arbeids­overeenkomst
• Geheimhouding

Sinds 1 augustus 2022 hebben werkgevers te maken met de nieuwe wet Implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden. De arbeidswetgeving in Nederland wordt daardoor aangescherpt.

Wil je weten welke onderdelen je moet wijzigen in een arbeidscontract? Lees het artikel: Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden.

Blijf op de hoogte van nieuwe wetten rondom contracten. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

Vragen over arbeidscontracten

• Welke arbeidscontracten bestaan er?

  Er zijn verschillende soorten arbeidscontracten, zoals een vast contract (onbepaalde tijd), een tijdelijk contract (bepaalde tijd), een uitzendcontract, een detacheringscontract, een modelcontract en een oproepcontract.

• Hoe kun je een vast contract beëindigen?

  Je kunt een vast contract beëindigen voor of tijdens de proeftijd, met wederzijds goedvinden, via het UWV of via de kantonrechter en op staande voet als daar dringende redenen voor zijn. Een tijdelijk contract stopt aan het einde van de afgesproken periode. Je moet wel op tijd aangeven dat er geen verlenging komt.

• Wat is een flexibel arbeidscontract?

  Een flexibel arbeidscontract heeft variabele uren. Bekende flexibele contracten zijn het nulurencontract en het min-maxcontract. In beide gevallen kun je de werknemer flexibel inzetten, bijvoorbeeld in drukke periodes of in vakantietijd.

• Waar kan ik een voorbeeld arbeidscontract vinden?

  Er zijn online verschillende voorbeelden, modelcontracten, sjablonen en tools te vinden die je kunt gebruiken om je eigen arbeidscontract te maken. Houd wel rekening met de nieuwste wetgeving. Bekijk twee voorbeeldcontracten.

Ken jij de risico's al?

Jouw bedrijf is goud waard, voorkom uitglijders. Ontdek de gevaren in de horeca, bouw, detailhandel, groothandel, persoonlijke of zakelijke dienst­verlening en beperk je risico's.

Ga voor zekerheid