Overeenkomst van opdracht, tips en een voorbeeld

Om verder te groeien zul je regelmatig werkt uit handen geven. Je schakelt anderen in om werk voor jouw bedrijf te verrichten. Je kunt daarvoor werknemers in dienst nemen of uitzendkrachten inhuren. Maar je kunt ook zelfstandige professionals inschakelen, zoals zzp'ers of freelancers.

Elke vorm van samenwerking kent zijn eigen contract. Met werknemers sluit je een arbeidscontract en een uitzendbureau werkt met een uitzendovereenkomst. Voor de inhuur van zelfstandige professionals is er de overeenkomst van opdracht.

Overeenkomst van opdracht, wat is dat?

Wat een overeenkomst van opdracht (OVO) precies inhoudt, staat beschreven in het Burgerlijk Wetboek. Artikel BW 7:400 stelt dat de OVO een overeenkomst is waarbij twee partijen afspreken dat de ene partij (de opdrachtnemer) tegen betaling een opdracht uitvoert voor de andere partij (de opdrachtgever).

Specifieke overeenkomsten

Een overeenkomst van opdracht is niet van toepassing bij werk in loondienst (arbeids­overeenkomst), maar ook niet bij een van de volgende soorten werkzaamheden. Daarvoor zijn specifieke overeenkomsten nodig:

• Het maken van een werk van stoffelijke aard, zoals een huis (aannemingsovereenkomst)
• Het bewaren van goederen (bewaarnemingsovereenkomst)
• Het uitgeven van werken, zoals boeken (uitgeefovereenkomst)
• Het (laten) vervoeren van goederen of personen (vervoersovereenkomst)

In de praktijk betekent dit dat je de OVO vooral kunt gebruiken voor het maken van afspraken over het verrichten van diensten. Denk bijvoorbeeld aan het werk van tekstschrijvers, adviseurs, designers, programmeurs of marketeers.

Test: Klaar voor (meer) personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel. 

Doe de test

Overeenkomst van opdracht in de bouw

Ook een zzp'er in de bouw kan op basis van een OVO werken. Hoewel hij meewerkt aan het vervaardigen van een gebouw (werk van stoffelijke aard), is hij niet eindverantwoordelijk voor de oplevering. Dat is de aannemer, en daarom werkt die volgens een aannemingsovereenkomst.

Verschil met arbeids­overeenkomst

Een OVO lijkt een beetje op een arbeids­overeenkomst, maar toch zijn er verschillen. Zo mag er bij een OVO geen gezagsverhouding zijn tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.

Anders gezegd: als jij een zzp’er inhuurt voor een klus, moet je hem de vrijheid geven het werk op zijn eigen tijd en naar eigen inzicht uit te voeren.

Natuurlijk spreek je wel een deadline af en leg je vast wat het eindresultaat moet zijn. Maar geef geen nadere aanwijzingen over hoe of waar het werk gedaan moet worden.

Geen loondoorbetaling

Je bent niet verplicht om het afgesproken loon (door) te betalen als de zzp'er ziek is of op vakantie gaat. Bij een werknemer in loondienst is dat wel het geval.

Nog een verschil is dat de zzp'er zich met een OVO niet exclusief aan jou verbindt. Het staat hem vrij om daarnaast ook voor andere opdrachtgevers te werken.

Omgekeerd geldt dat het voor jou vrij makkelijk is om het contract met de zzp'er op te zeggen, als bijvoorbeeld blijkt dat hij toch niet het werk levert dat je had verwacht. Er geldt dan geen ingewikkelde procedure, zoals bij het ontslag van een werknemer vaak wel het geval is.

Wil je toch liever iemand in dienst nemen? Bekijk dan de verschillende arbeidscontracten voor werknemers.

Overeenkomst van opdracht, de voordelen

Wanneer je zelfstandige professionals inschakelt, ben je niet verplicht om een OVO op te stellen. Toch is het meestal verstandig om dat wel te doen.

Niet alleen omdat het een kenmerk is van goed opdrachtgeverschap, maar ook omdat een OVO helderheid biedt voor beide partijen: de afspraken liggen vast.

Bij onduidelijkheden of een conflict kun je altijd op de OVO terugvallen, dus je komt nooit voor verrassingen te staan.

Bewijs voor Belastingdienst

Met een OVO kun je bij de Belastingdienst aantonen dat er tussen jou en je opdrachtnemer geen sprake is van een vast dienstverband. Dit is vooral van belang als sprake is van een langdurige samenwerking met een zelfstandige professional.

Van een tekstschrijver die eenmalig een tekst voor je website schrijft, zal de fiscus niet wakker liggen. Maar als een zzp'er jarenlang de marketing voor jou verzorgt, wordt het een ander verhaal. Een goede OVO kan dan voorkomen dat de Belastingdienst je alsnog aanslaat voor achterstallige werkgeverslasten, zoals loonheffingen.

Modelovereenkomst Belastingdienst

Gebruik een Modelovereenkomst van opdracht die is goedgekeurd door de Belastingdienst. Hiermee weet je altijd zeker dat je OVO voldoet aan de eisen van de fiscus.

De modelovereenkomsten van de Belastingdienst worden waarschijnlijk afgeschaft. Je bent als opdrachtgever zelf verantwoordelijk voor een overeenkomst die aan de wet voldoet.

Voorbeeld Overeenkomst van opdracht

Je kunt gebruikmaken van een modelovereenkomst van de Belastingdienst (zie hierboven), maar dat is niet verplicht. 

Naast de Belastingdienst zijn er tal van andere organisaties die gratis of tegen betaling sjablonen voor OVO's aanbieden.

Voorbeelden zijn te vinden via de volgende websites:

• Hoofdkraan (Word-document, gratis)
• Rocketlawyer (online document, betaald)

Je kunt natuurlijk ook een goedgekeurde modelovereenkomst van de Belastingdienst gebruiken (zie hieronder).

Zelf een Overeenkomst van opdracht maken

Het kan natuurlijk zo zijn dat er geen enkele modelovereenkomst is die past bij jouw specifieke situatie. In dat geval kun je ook zelf een OVO maken. Heel moeilijk is dat niet.

Neem gewoon een van de modelovereenkomsten van de Belastingdienst als voorbeeld, haal eruit wat overbodig is en voeg toe wat je mist. Scherp waar nodig nog wat formuleringen aan, totdat ze overeenkomen met je wensen en die van je opdrachtnemer en klaar is Kees.

De geel gemarkeerde onderdelen in de modelovereenkomsten van de Belastingdienst zijn van belang om te bepalen of er sprake is van een dienstbetrekking. Neem deze altijd ongewijzigd over.

Overeenkomst van opdracht, de inhoud

Besluit je zelf een OVO te maken? Ga voor de benodigde inhoud dan uit van onderstaand lijstje. Zo weet je zeker dat je niets vergeet.

1. Vermeld expliciet dat het om een overeenkomst van opdracht (OVO) gaat.
2. Noem de gegevens van opdrachtgever en opdrachtnemer.
3. Omschrijf de specifieke werkzaamheden.
4. Noem begin- en einddatum van de opdracht.
5. Noteer de prijs van de werkzaamheden, inclusief of exclusief btw.
6. Vermeld onkostenvergoedingen.
7. Benoem de betalingsvoorwaarden.
8. Beschrijf de zelfstandigheid van de opdrachtnemer.
9. Hoe het zit met aansprakelijkheid en verzekering.
10. Over opzegging van de overeenkomst.
11. Intellectuele eigendomsrechten.
12. Algemene voorwaarden.

Juridisch advies

Roep bij twijfel altijd de hulp in van een jurist. De kosten van juridisch advies wegen met gemak op tegen de boetes en achterstallige lasten die je moet betalen als de Belastingdienst je op fouten betrapt.

Regel het goed. Gebruik deze checklist zzp'er inhuren.

Goed opdrachtgeverschap

Houd je aan de wet over goed opdrachtgeverschap. Net als goed werkgeverschap is dit een verplichting uit de wet. Of je nu werkgever of opdrachtgever bent, jij moet zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. Dat betekent dat je ervoor zorgt dat er veilig en gezond gewerkt kan worden.

In boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, artikel 406, staat dat je als opdrachtgever verantwoordelijk bent voor schade door 'onnodig gevaarlijke situaties' die niet bij de opdracht horen. Als je bijvoorbeeld een schoonmaker inhuurt, moet je ervoor zorgen dat hij veilig zijn werkzaamheden kan uitvoeren binnen je bedrijf.

Goed opdrachtgeverschap toepassen

Hoe zorg je dat je een goede opdrachtgever bent? Bekijk de 7 beginselen van goed opdrachtgeverschap voor ondernemers in het MKB.

Wet DBA aangepast

De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) wordt verder aangescherpt. Zo komt er meer duidelijkheid of je iemand als zzp'er kunt inzetten of dat je hem in loondienst moet nemen. Er wordt vooral gekeken naar het antwoord op deze drie vragen:

• Worden er instructies gegeven en wordt er toezicht gehouden op het werk? (ook wel 'materieel gezag' genoemd)
• Is het werk organisatorisch ingebed in de organisatie van de werkgever?
• Is er sprake van zelfstandig ondernemerschap binnen een arbeidsrelatie?

Mag je iemand inhuren als zzp'er of moet je hem een arbeidscontract geven? Gebruik de Webmodule inhuur zzp (WBA).

Nieuwe Wet DBA, wanneer?

De aanpassing van de Wet DBA zal verder uitgewerkt worden. Wanneer de aangepaste wet precies ingaat is nog niet bekend. Het is al wel bekend dat de handhaving op 1 januari 2025 weer van start gaat. Bedrijven die onterecht iemand inhuren als zzp'er kunnen een boete krijgen.

In Nederland wordt er al jaren gesproken over de aanpak van schijnzelfstandigheid. In 2023 werd er een nieuw wetsvoorstel ingediend om duidelijk te maken wanneer iemand als zelfstandige mag werken. Ook daar was veel kritiek op. Nieuwe wetgeving zal waarschijnlijk pas in 2026 ingaan.

Blijf op de hoogte van nieuwe wetten en regels voor ondernemers. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

Vragen over overeenkomst van opdracht

• Wat is een overeenkomst van opdracht?

  De overeenkomst van opdracht (OVO) is een document met afspraken over een betaalde opdracht. Een OVO wordt gesloten door een opdrachtgever (bijvoorbeeld een BV) en een opdrachtnemer (bijvoorbeeld een zzp'er). 

• Verschillen met een arbeids­overeenkomst?

  Er mag bij een OVO geen gezagsverhouding zijn tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Nog een verschil is dat de zzp’er zich met een OVO niet exclusief aan jou verbindt. Omgekeerd geldt dat het voor jou vrij makkelijk is om het contract met de zzp'er op te zeggen.

• Wat zijn voordelen?

  Een OVO is een kenmerk van goed opdrachtgeverschap, maar biedt ook helderheid voor beide partijen: de afspraken liggen vast. Bij onduidelijkheden of een conflict kun je altijd op de OVO terugvallen. Daar komt bij dat je met een OVO bij de Belastingdienst kunt aantonen dat er tussen jou en je opdrachtnemer geen sprake is van een vast dienstverband.

• Waar kan ik voorbeelden van een OVO vinden?

  Op de site van de Belastingdienst staan modelovereenkomsten. Maar ook op Hoofdkraan (Word-download, gratis) en Rocketlawyer (online document, betaald) zijn voorbeelden te vinden voor de overeenkomst van opdracht. 

Ken jij de risico's al?

Jouw bedrijf is goud waard, voorkom uitglijders. Ontdek de gevaren in de horeca, bouw, detailhandel, groothandel, persoonlijke of zakelijke dienst­verlening en beperk je risico's.

Ga voor zekerheid