Wat zijn wachtdagen bij ziekte?

1. Wat zijn wachtdagen?

Wachtdagen zijn dagen waarop je een zieke werknemer nog niet hoeft te betalen. Je mag deze wachtdagen bij ziekte alleen toepassen als dit schriftelijk is afgesproken met je werknemer(s).

Uitstel loondoorbetaling

Volgens de wet ben je verplicht tot loondoorbetaling bij ziekte. Dit doe je normaal gesproken al vanaf de eerste ziektedag. Bij wachtdagen begint de verplichte loondoorbetaling later.

2. Hoeveel wachtdagen bij ziekte?

Je mag als werkgever één of twee loonvrije wachtdagen instellen bij verzuim. Over die dagen hoef je een werknemer dus geen loon te betalen. Die ziektedagen komen voor rekening van je werknemer zelf.

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Beperk je risico's

Wachtdagen gelden niet bij elke ziekmelding. Als je werknemer ziek is geweest en binnen vier weken opnieuw ziek wordt, zijn er niet opnieuw wachtdagen. Dit wordt gezien als één ziekteperiode.

Waarom wachtdagen instellen?

Wachtdagen kunnen een drempel zijn voor ziekmelding. Je werknemers zullen zich niet zomaar ziek melden, bijvoorbeeld na een avondje uit, omdat ze anders geen loon krijgen. Zo kun je onnodig verzuim verlagen. Bekijk meer voordelen en nadelen van wachtdagen.

3. Hoe stel je wachtdagen in?

Wachtdagen kun je niet zomaar toepassen. Dat mag alleen in de volgende twee gevallen:

1. Er is een regeling voor wachtdagen in de cao voor jouw branche.
2. Je maakt zelf afspraken met je werknemer(s) en legt dit vast in de individuele arbeids­overeenkomst(en).

Bij ondertekening van het contract is je werknemer akkoord met deze regeling.

Details over wachtdagen kun je opnemen in een verzuim­protocol of personeels­handboek. Verwijs altijd naar die regeling vanuit je arbeids­overeenkomst en laat je werknemers tekenen voor akkoord. Dan is het rechtsgeldig.

Regels wachtdagen

Als je zelf een regeling voor wachtdagen gaat instellen is het belangrijk dat je de spelregels goed vastlegt. Houd je daarbij aan de wettelijke bepalingen, zoals maximaal twee wachtdagen en een tussenpose van vier weken tussen ziektegevallen.

Wachtdagen bij ziekte in burgerlijk wetboek

De wettelijke basis voor wachtdagen is terug te vinden in Artikel 629 Burgerlijk Wetboek Boek 7, regel 9 en 10.

Uitzonderingen voor wachtdagen verzuim

Daarnaast kun je zelf bepaalde regels en uitzonderingen toevoegen. Bijvoorbeeld dat een wachtdag niet wordt toegepast bij ziekte na een bedrijfsongeval of door agressie of geweld tegen een werknemer.

Ga je wachtdagen toepassen? Zorg dan dat je de ziekmeldingen goed registreert en de loonvrije wachtdagen duidelijk aangeeft op het loonstrookje. Zo voorkom je misverstanden en eventuele arbeidsconflicten.

4. Wat zijn de voor- en nadelen?

Een regeling voor wachtdagen kan voordelen en nadelen hebben binnen je bedrijf. Vraag je goed af of een dergelijke regeling zal werken binnen jouw organisatie.

Voordelen van wachtdagen

Wachtdagen zijn vooral nuttig als werknemers zich vaker kort ziek melden, ook wel frequent verzuim genoemd. Een werknemer zal zich bij twijfel waarschijnlijk minder snel ziek melden. De mogelijke voordelen op een rij:

• Minder verzuim.
• Minder verzuim­kosten.
• Hogere productiviteit.
• Betere bedrijfsresultaten.

Verzuim aanpakken?

Naast wachtdagen instellen kun je nog veel meer doen om verzuim te verlagen. Download de gratis Checklist verzuim voorkomen en ga aan de slag.

Nadelen door wachtdagen

Natuurlijk zijn er ook mogelijke nadelen. Een regeling voor wachtdagen kan een negatieve arbeidsvoorwaarde zijn. Een sollicitant kan erop afhaken en een gerespecteerde werknemer zal misschien eerder voor een andere baan kiezen met betere voorwaarden.

Daarnaast kunnen werknemers die wel ziek zijn, toch naar het werk komen, bijvoorbeeld bij griep. In dat geval zouden ze collega's, klanten en anderen kunnen aansteken. Dit fenomeen wordt ook wel roze verzuim genoemd. Dan zit je dus met een groter probleem. Mogelijke nadelen:

• Minder motivatie op de werkvloer.
• Meer roze verzuim.
• Meer arbeidsconflicten.
• Meer werkstress en kans op langdurig verzuim.

Verzuim­bonus

Je kunt ook een positieve prikkel verzinnen om verzuim te verlagen. Zo kun je bijvoorbeeld afspreken dat een werknemer zonder ziektedagen een geldbedrag of extra vrije dag krijgt. Dit noem je ook wel een verzuim­bonus.

5. Hoeveel loon doorbetalen bij ziekte?

Volgens de wet moet je minimaal 70 procent van het loon doorbetalen in de eerste twee jaar van ziekte, waarbij je in het eerste jaar niet onder het minimumloon mag komen.

Als je te maken hebt met een collectieve arbeids­overeenkomst (cao) kunnen er extra regels gelden voor loondoorbetaling bij ziekte. Kijk dus wat er in de cao en individuele arbeids­overeenkomst is afgesproken voor je zieke werknemer.

In de cao van jouw branche kan staan dat je in het eerste jaar 90 of 100 procent van het loon moet betalen. Dit komt vaak voor.

Als je geen wachtdagen hebt ingesteld ben je verplicht vanaf de eerste ziektedag loon door te betalen. Heb je wel één of twee loonvrije wachtdagen afgesproken, dan betaal je daarna het rechtmatige loon.

6. Wat staat er in een verzuim­protocol?

In een verzuim­protocol beschrijf je wat er precies gebeurt vanaf de ziekmelding. Je beschrijft hoe en wanneer iemand zich ziek moet melden en bij wie.

Verder geef je aan welke stappen er volgen bij langdurig verzuim. Een verzuim­protocol is bedoeld voor je werknemers maar het is ook een houvast voor jou als werkgever. Het zorgt voor duidelijkheid over de onderlinge verantwoordelijkheden.

Wachtdagen in verzuim­protocol

In je verzuim­protocol kun je dus ook de regels opnemen voor wachtdagen bij ziekte. Probeer de regeling zo duidelijk mogelijk te omschrijven, zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan.

Verzuim­protocol maken

Zorg dat je verzuim­protocol voldoet aan de wet. Gebruik dit voorbeeld verzuim­protocol.

7. Wachtdagen verzuim­verzekering, wat is het verschil?

Loonvrije wachtdagen bij ziekte zijn niet dezelfde als de wachtdagen binnen een verzuim­verzekering. In het laatste geval gaat het om de afgesproken periode van eigen risico: de dagen waarop je nog geen vergoeding krijgt van de verzekeraar.

Je kunt zelf het aantal wachtdagen (de eigenrisicoperiode) afspreken met je verzekeraar. Bij veel verzekeraars word je wel vanaf de eerste ziektedag geholpen bij het begeleiden van een zieke werknemer.

Professionele aanpak verzuim

Met een verzuim­verzekering + arbodienst ben je direct voorzien van de juiste ondersteuning en financiële compensatie bij ziekte­verzuim. Daarnaast krijg je de nodige hulp om verzuim te verlagen.

Meer vragen over wachtdagen bij ziekte

• Wat is een wachtdag bij ziekte?

  Een wachtdag bij ziekte is een dag waarop je nog geen loon hoeft te betalen aan je zieke werknemer. Je mag als werkgever één of twee loonvrije wachtdagen rekenen. Dit moet wel zijn vastgelegd in de cao of in het arbeidscontract.

• Wat is het maximum aantal wachtdagen per jaar?

  Per ziekmelding mag je maximaal twee wachtdagen rekenen. Per jaar is er wettelijk gezien geen maximum aantal. Toch kan een werknemer in de praktijk nooit meer dan 20 wachtdagen per jaar krijgen. Er moet namelijk minimaal vier weken tussen de betermelding en een nieuwe ziekmelding zitten om opnieuw 1 of 2 wachtdagen te rekenen

• Hoeveel wachtdagen bij ziekte zijn er in de horeca?In de horeca-cao is vastgelegd dat de eerste dag van ziekte een wachtdag is die je niet hoeft te betalen. De wachtdag mag ook worden ingehouden door het afschrijven van een bovenwettelijke vakantiedag. De wachtdag wordt niet toegepast bij ziekte door een bedrijfsongeval of door agressie en geweld tegen de werknemer.
• Hoe werken wachtdagen bij ziekte parttime?Ook bij een parttime werknemer mag je één of twee wachtdagen hanteren als dit formeel is afgesproken. De wachtdagen worden dan toegepast op de dagen dat de parttimer zou werken. Werkt hij of zij maar één dag in de week, dan kun je per week maar één wachtdag rekenen.
• Op welke manieren kan ik verzuim verlagen?Naast wachtdagen kun je meer doen om verzuim te verlagen. Je kunt bijvoorbeeld verzuim voorkomen door te letten op bepaalde signalen. In de checklist verzuim voorkomen ontdek je slimme manieren om ziekte en verzuim te verlagen binnen je bedrijf.

MKB verzuim-ontzorg­verzekering

Verlaag de risico's en onverwachte kosten van ziek personeel met een MKB verzuim-ontzorg­verzekering, ontdek wat dit voor jouw bedrijf kan betekenen.

Ik wil meer weten