Nulurencontract verboden, wanneer?

Verbod op nulurencontract in 2024?

Vakbonden, werkgeversorganisaties en politici hebben de afgelopen jaren uitspraken gedaan over een verbod op het nulurencontract. Die plannen worden steeds concreter. Mogelijk komt er in 2024 of 2025 een verbod. Inmiddels zijn er al een aantal nieuwe regels van toepassing voor oproepcontracten.

'Nulurencontract verboden'

In de zomer van 2022 zei minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) tegen de Tweede Kamer dat er een einde zou komen aan onzekere oproepcontracten, zoals het nulurencontract. Daarvoor in de plaats zou er een 'basiscontract' komen dat werknemers meer zekerheid geeft over hun inkomen en werktijden.

Er is op dit moment nog geen verbod op het geven van een nulurencontract. Het kabinet probeert bedrijven via nieuwe wetgeving wel te stimuleren om werknemers sneller een vast contract te geven.

Toch is dat in sommige branches niet altijd mogelijk of gewenst. In de horeca is er bijvoorbeeld behoefte aan werknemers die flexibel inzetbaar zijn. Daarom is het geven van een nulurencontract nog altijd mogelijk.

Verbod op nulurencontract in 2024?

In april 2023 liet Van Gennip weten dat er samen met vakbonden en werkgevers afspraken zijn gemaakt. Niet alleen over een verbod op het nulurencontract, maar ook over een aanpassing van de ketenbepaling voor tijdelijke contracten en nieuwe regels rondom verzuim en re-integratie, zodat ondernemers eerder duidelijkheid krijgen over vervanging.

Het is de bedoeling dat de veranderingen de komende jaren worden ingevoerd. Minister Van Gennip hoopt zelf dat in het voorjaar van 2024 de plannen door de Tweede Kamer kunnen. Na goedkeuring van de Tweede en Eerste Kamer kunnen de aangepaste wetten worden ingevoerd. Vooralsnog is dat niet het geval en is het maar de vraag of er in 2024 al knopen worden doorgehakt. Een mogelijk verbod zal dan pas in 2025 volgen.

Basiscontract vervangt nulurencontract

Waar moet een oproepcontract aan voldoen? Lees meer over het nieuwe basiscontract.

Wanneer is een nulurencontract verboden?

Er is dus geen algeheel verbod op het nulurencontract. En of dat er ooit gaat komen is de vraag. Toch is het in bepaalde gevallen wel verboden om iemand een nulurencontract te geven. Wanneer is dat zo? Een paar situaties:

1. Nulurencontract verboden van meer dan 26 weken

Je mag niet iemand een nulurencontract geven voor meer dan een half jaar (26 weken). Dit is volgens de wet verboden. Maar er zijn uitzonderingen op de wet. In sommige gevallen mag de contractduur langer zijn.

Dit moet dan wel in de cao van je branche staan. Daarnaast moeten de afgesproken werkzaamheden incidenteel van aard zijn en geen vaste omvang hebben. Bijvoorbeeld door piekwerkzaamheden of vervanging bij ziekte.

In de horeca is dit bijvoorbeeld mogelijk. Lees alles over het nulurencontract in de horeca.

2. Nulurencontract verboden bij acceptatie aanbod

Als je werknemer een jaar in dienst is ben je verplicht een contract aan te bieden voor het gemiddelde aantal uren dat hij in het afgelopen jaar heeft gewerkt. Accepteert je werknemer dit aanbod? Dan is er geen sprake meer van een contract voor nul uren. Alleen als je werknemer het aanbod weigert en liever een oproepcontract wil, dan mag je wel een nieuw nulurencontract geven.

3. Nulurencontract verboden per sector

De overheid kan besluiten dat nulurencontracten in bepaalde sectoren niet mogen. Het ministerie van SZW kan dit doen op verzoek van de Stichting van de Arbeid. Kijk daarom goed wat er in jouw branche is afgesproken. Bijvoorbeeld als er een verplichte verplichte cao van toepassing is.

In de zorgsector is bijvoorbeeld afgesproken dat er zo min mogelijk nulurencontracten worden afgesloten. Dit komt door aangepaste regels in de cao. Maar van een volledig verbod is dus (nog) geen sprake.

Rechtsbijstand­verzekering

De kans op een conflict is altijd aanwezig en juridische bijstand kan behoorlijk in de papieren lopen. Met een rechtsbijstand­verzekering ben je als ondernemer verzekerd van juridische hulp.

Beperk je risico's

Regels nulurencontract

De afgelopen jaren zijn er flink wat nieuwe regels voor het nulurencontract opgesteld. Daardoor zijn nulurencontracten minder vrij en flexibel geworden. Aan welke wetten en voorwaarden moet je voldoen?

Richtlijn voorspelbare arbeidsvoorwaarden

Sinds augustus 2022 moet je rekening houden met de Europese richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden. Daarin staan de volgende regels voor oproepcontracten:

• Je werknemer mag na een halfjaar een schriftelijk verzoek indienen voor een vast contract. Je moet dit verzoek serieus nemen en erop reageren. Bij afwijzing moet je een goede reden hebben.
• Als de werktijden van je werknemer onvoorspelbaar zijn moet je als werkgever een voorspelbaar werkpatroon creëren. Medewerkers met een oproepcontract moeten vooraf weten op welke dagen en tussen welke uren zij kunnen worden opgeroepen.
  • Dit betekent dat je voor al je oproepkrachten bepaalde referentiedagen en referentie-uren moet vastleggen in het contract. Je mag dit zelf bepalen in overleg met je werknemer.

Regels nulurencontract in WAB

Al een paar jaar geleden (op 1 januari 2020) werd de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) van kracht. Daarin stonden ook enkele belangrijke aanpassingen voor oproepkrachten. Namelijk:

• Je oproepkracht is alleen verplicht te komen werken als je hem minimaal vier dagen van tevoren oproept. Doe je dat niet, dan heeft hij het recht om het werk te weigeren.
• Als jij een oproep korter dan vier dagen van tevoren afzegt, dan moet je de oproepkracht toch uitbetalen.
• Na een jaar ben je als werkgever verplicht om de oproepkracht een contract aan te bieden voor het gemiddelde aantal uren dat hij in het afgelopen jaar heeft gewerkt. Je werknemer mag dit aanbod weigeren en op oproepbasis blijven werken.

Ook in dit geval kunnen er andere regels gelden binnen jouw branche. Controleer daarom altijd de cao die mogelijk van toepassing is.

Wanneer wordt het nulurencontract verboden?

Blijf op de hoogte van wetswijzigingen voor ondernemers met personeel. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

Nulurencontract voorbeeld en tips

Ben je op zoek naar een voorbeeld van een contract voor nuluren? Er zijn online veel modelcontracten, sjablonen en tools te vinden die je kunt gebruiken om je eigen contract te maken. Je leest hier meer over in het artikel Nulurencontract maken, tips en voorbeelden.

Zorg dat het contract voldoet aan nieuwe wetten en regels. Laat je altijd adviseren door een jurist bij het maken van een arbeids­overeenkomst.

5 tips voor werkgevers

Wanneer je een werknemer een nulurencontract gaat geven is het belangrijk dat je volledig aan de regels voldoet. Een paar belangrijke aandachtspunten voor werkgevers:

1. Geen startdatum

   In een nul uren contract staat geen begindatum. Je weet namelijk niet precies wanneer je de werknemer voor het eerst gaat oproepen. Er is dus geen begindatum of eerste werkdag afgesproken. Het contract gaat in op het moment dat de handtekeningen onder de overeenkomst zijn gezet.

2. Pas op voor vaste werkomvang

   Het werk moet van incidentele aard zijn en er mag geen vaste werkomvang zijn. Als je werknemer drie maanden lang elke week werkt, of minstens 20 uur per maand, dan wordt volgens de wet 'vermoed' dat er sprake is van een normale arbeids­overeenkomst. Je werknemer kan dan bijbehorende rechten afdwingen.

3. Referentiedagen vastleggen

   Zorg dat je vastlegt op welke dagen of dagdelen je werknemer opgeroepen kan worden. Deze referentiedagen of -uren zijn verplicht. Een werknemer hoeft dan niet altijd stand-by te staan, behalve als dit voor het type werk echt noodzakelijk is.

4. Minimumloon geven
   Werknemers met een nulurencontract hebben ook recht op het minimumloon. Dat betekent dat je het minimumloon per uur moet betalen voor alle uren waarvoor je een werknemer oproept. Houd dus ook rekening met de stijging van het minimumloon per 1 januari en 1 juli.
5. Regels in je cao
   Bekijk de cao die van toepassing is voor de werknemer in kwestie. Daarin kunnen andere regels staan voor oproepkrachten, invalkrachten en vakantiewerkers. Zo zijn de regels voor de horeca anders dan de wettelijke regels.

Misschien is een nulurencontract niet de beste optie. Welke contracten zijn er nog meer, weet jij het? Test jezelf als werkgever.

Vragen over nulurencontract verboden

• Wat is een nulurencontract?

  Een nulurencontract of 0 uren contract is een arbeids­overeenkomst zonder vast aantal uren. Je bepaalt zelf wanneer je de werknemer oproept. Het is dus een flexibel oproepcontract. Volgens nieuwe regels moet je wel referentiedagen afspreken waarop je de werknemer kan oproepen.

• Wordt het nulurencontract verboden?

  Ondank voorstellen van het kabinet, werkgeversorganisaties en vakbonden is het nulurencontract (nog) niet verboden. Regels voor een nieuw basiscontract worden mogelijk ingevoerd in 2024 of 2025. Er zijn al bepalingen van toepassing waardoor oproepcontracten minder flexibel zijn geworden. De overheid mag daarnaast besluiten om nulurencontracten in bepaalde sectoren te verbieden. Het ministerie van SZW kan dit doen op verzoek van de Stichting van de Arbeid. Kijk daarom goed wat er in jouw branche is afgesproken.

• Welke oproepcontracten zijn er nog meer?

  Naast het nulurencontract, kun je ook een min-maxcontract geven. Je spreekt dan met de werknemer af dat hij een minimum aantal uren per week of per maand zal werken. Je spreekt ook een maximum aantal uren af. Dan weet je werknemer beter waar hij aan toe is.

• Waar vind ik een nulurencontract voorbeeld?

  Er zijn veel voorbeelden te vinden van nulurencontracten. Zorg wel dat je voldoet aan de nieuwste regels. Bekijk een paar sjablonen en voorbeeldcontracten in het artikel nulurencontract maken, tips en voorbeelden.

Test: Klaar voor personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Start de test