Met hun recht op medezeggenschap kunnen werknemers invloed uitoefenen op het beleid en de besluitvorming van het bedrijf waar zij werken.
Dit recht is formeel vastgelegd in de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Werknemers kunnen dit recht via verschillende medezeggenschapsorganen uitoefenen en als ondernemer moet je daar soms verplicht aan meewerken.
OR verplicht bij meer dan vijftig werknemers
Voor ondernemingen met meer dan vijftig werknemers geldt de verplichting dat zij een ondernemingsraad (OR) in het leven moeten roepen. Kleinere ondernemingen, met tien tot vijftig werknemers, moeten een personeelsvertegenwoordiging (PVT) instellen als de meerderheid van het personeel daarom vraagt.
Heeft je bedrijf minder dan tien werknemers, dan hoef je de medezeggenschap niet formeel te regelen, maar het mag wel. Wat kunnen deze inspanningen opleveren?
Voordelen van medezeggenschap
Inzicht in wat er speelt op de werkvloer
Als ondernemer heb je regelmatig overleg met het medezeggenschapsorgaan. De leden van de OR of PVT kennen de werkprocessen en weten wat de werknemers bezighoudt.
Onvrede of problemen
Ook zijn ze op de hoogte van eventuele onvrede of problemen. Via het medezeggenschapsoverleg verzamel je dus voortdurend belangrijke informatie over alle lagen van de organisatie.
Je krijgt zo goed inzicht in wat er speelt op de werkvloer. Daar kun je je voordeel mee doen. Het wordt bijvoorbeeld makkelijker om de belangen van de medewerkers te laten meewegen bij het voorbereiden van nieuwe plannen. Grote kans dat die plannen dan sneller worden geaccepteerd. Met als gevolg dat de besluitvorming snel en soepel kan verlopen.
Meer profijt van de nuttige ideeën van werknemers
Veel ideeën over wat goed is voor de bedrijfsvoering ontstaan bij je werknemers, gewoon op de werkvloer. De kunst is om die ideeën op het spoor te komen en te benutten voor je bedrijf. Het instellen van een medezeggenschapsorgaan maakt het makkelijker om die ideeënstroom in goede banen te leiden.
De leden van de OR of PVT geven je namelijk niet alleen feedback over de dagelijkse gang van zaken op de werkvloer. Zij kunnen je ook de bruikbare ideeën van medewerkers aanreiken.
Innovatieve ideeën
Denk aan inzichten over de koers van de onderneming, innovatieve ideeën voor het productieproces of handige marketingtips. Zo kan het hele bedrijf van deze ideeën profiteren.
Grotere betrokkenheid van het personeel
Het primaire doel van medezeggenschap is dat werknemers meer betrokken raken bij hun werk, het bedrijf en het bedrijfsbeleid. Als je je personeel via de OR of PVT laat meedenken en meepraten over de belangrijke bedrijfsbeslissingen, creëer je veel goodwill en tevredenheid onder werknemers. Ze krijgen immers erkenning: hun stem wordt gehoord, hun mening doet ertoe.
Meer inspraak voor werknemers bevordert bovendien de motivatie van het personeel en zorgt voor een betere onderlinge werksfeer. Uiteindelijk kan dit zelfs leiden tot een verlaging van het ziekteverzuim. Medezeggenschap is dus een prima recept voor tevreden, betrokken en gezonde medewerkers!
Breder draagvlak voor bedrijfsbesluiten
Het mooie van medezeggenschap is dat het mes aan twee kanten snijdt. Je werknemers zien niet alleen dat er met hun belangen rekening wordt gehouden.
Ze zien ook welke – soms moeilijke – beslissingen je als werkgever moet nemen om het bedrijf draaiende te houden. Zo krijgen ze oog voor het grote geheel en kunnen ze wellicht meer begrip opbrengen voor bepaalde bedrijfsplannen.
Lastige besluiten, zoals reorganisaties of het aanpassen van de pensioenregeling, zullen daardoor op minder verzet stuiten. Zorg er wel voor dat je de OR of PVT altijd in een vroeg stadium bij de besluitvorming betrekt, zeker bij zulke ingrijpende beslissingen. Zo voorkom je vervelende verrassingen en versterk je het vertrouwen tussen jou en je werknemers.
Meer rust in je onderneming
In moeilijke tijden kan een OR of PVT een belangrijke rol spelen om de rust in het bedrijf te bewaren. Denk bijvoorbeeld aan een reorganisatie, een ontslagronde of een andere verandering die onzekerheid brengt voor grote groepen medewerkers.
Vertrouwd aanspreekpunt
Juist in zulke gevallen is het heel prettig om de communicatie tussen werknemers en werkgever via de medezeggenschapsleden te laten lopen. Je medewerkers hebben dan een vast en vertrouwd aanspreekpunt. Zo voorkom je dat ze met vragen of problemen blijven doorlopen en er uiteindelijk écht onrust ontstaat.
Besparing van tijd
Medezeggenschap bespaart je bedrijf tijd en dus ook geld. Je hoeft immers niet met iedere werknemer afzonderlijk te overleggen over zaken als arbeidsvoorwaarden en arbeidstijden, dienstroosters of een reorganisatie.
De leden van de OR of PVT zijn bij stemming gekozen en daardoor wettelijk gerechtigd om de individuele werknemers te vertegenwoordigen.
Duurzaam inzetbaar personeel
De leden van een OR of PVT doen niet alleen goed werk voor je bedrijf en je werknemers. Zij leren daarbij ook nog allerlei vaardigheden aan die zij kunnen inzetten bij hun reguliere werk voor het bedrijf.
Een greep hieruit: onderhandelen, communiceren, argumenteren, samenwerken, luisteren, netwerken en bedrijfsstrategieën beoordelen. Hierdoor zijn zij als werknemers duurzaam inzetbaar en dus nog waardevoller voor het bedrijf. Daar pluk jij als werkgever weer de vruchten van.