Wet arbeidsmarkt in balans (WAB), gevolgen voor de horeca

In de horeca wordt veel gewerkt met oproepkrachten, uitzendkrachten, zzp'ers en payrollers. De overheid wil de groei van dit soort flexibele arbeid aan banden leggen en vast personeel weer aantrekkelijker maken.

De Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) moet daarvoor zorgen. De WAB is van kracht sinds 1 januari 2020.

Wat is de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB)?

De Wet arbeidsmarkt in balans is een pakket met aanpassingen van bestaande wetten. Deze nieuwe regels moeten het voor jou als werkgever aantrekkelijker maken om horeca­personeel in vaste dienst te nemen.

Het kabinet wil dit bereiken door vaste arbeid 'minder vast' te maken en flexibele arbeid 'minder flexibel'. Ze hopen dat je er daardoor sneller voor kiest om iemand een arbeidscontract te geven.

WAB, wat zijn de aanpassingen?

Op grofweg drie gebieden zijn er veranderingen, namelijk:

1. Ontslagrecht

Iemand met een vast contract was bijna onmogelijk te ontslaan. En als je het toch deed, kostte het je veel geld. Door de WAB is dat sinds 2020 iets soepeler.

Cumulatiegrond

• Een werknemer ontslaan is makkelijker. Je hoeft niet langer volledig te voldoen aan (minstens) één van de acht gronden voor ontslag. Door de WAB is ontslag ook mogelijk als er sprake is van een optelsom van omstandigheden. Dat noemen ze de cumulatiegrond. Een rechter zal hierdoor sneller akkoord gaan met een ontslag.

Klaar voor nieuw horeca­personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) horeca­personeel. 

Start de checklist

Transitievergoeding

• Je werknemer heeft sneller recht op een transitievergoeding bij ontslag. De transitievergoeding wordt nu berekend vanaf de eerste werkdag. Ook de proeftijd telt hierbij volop mee.
• De transitievergoeding gaat wel flink omlaag. Voor elk jaar in dienst betaal je sinds 2020 een derde bruto maandsalaris, ook voor de jaren na tien jaar dienstverband.
• De periode waarover de transitievergoeding wordt berekend wordt niet meer afgerond op halve jaren, maar berekend over de exacte contractduur.
• Ben je een kleine werkgever, dan krijg je compensatie voor transitievergoedingen die je moet betalen als je je bedrijf beëindigt omdat je ziek bent of met pensioen gaat.

2. Flexibele arbeid

De overheid wil dat je werknemers vaker zelf in dienst neemt. Daarom wordt de drempel verlaagd om iemand een arbeidscontract te geven voor bepaalde of onbepaalde tijd. De WAB bevat de volgende maatregelen:

Ketenregeling

• De ketenbepaling wordt verruimd. Voorheen mocht je een werknemer maximaal drie aansluitende contracten aanbieden over een periode van maximaal twee jaar. Dat wordt verruimd naar drie aansluitende contracten in drie jaar.
• De verplichte pauze tussen twee opvolgende contracten blijft in principe zes maanden. Alleen voor seizoenkrachten, die maximaal negen maanden per jaar ingezet kunnen worden, mag deze pauze drie maanden zijn.

De ketenregeling wordt opnieuw aangepast. Bekijk de actuele ketenbepaling.

Oproepkrachten

• De nieuwe wet schrijft voor dat een oproepkracht met een nulurencontract of een min/maxcontract alleen verplicht is te komen werken als je hem minimaal vier dagen van tevoren oproept. Anders heeft hij het recht het werk te weigeren.
• Als jij een oproep om te werken korter dan vier dagen van tevoren afzegt, dan moet je de oproepkracht toch uitbetalen.
• Na een contractperiode van twaalf maanden ben je als werkgever verplicht om de oproepkracht een contract te bieden voor het gemiddelde aantal uren dat hij in dat jaar heeft gewerkt.

Payrollers

• Payrollers die bij jou werken krijgen vrijwel dezelfde status als je eigen werknemers. Hierdoor ga je waarschijnlijk meer betalen voor payrollers.
• Een payroller moet dezelfde primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden krijgen. Dus niet alleen het salaris en vakantiegeld moeten hetzelfde zijn, maar ook het aantal vakantiedagen, eventuele vergoedingen, prestatiebeloningen, enzovoort. Alleen voor het pensioen valt een payroller onder de eigen regeling van het payrollbedrijf.

3. WW-premie

Lagere WW-premie vast personeel

• Voor elke werknemer die je in vaste dienst neemt, krijg je een bonus van de overheid. Als werkgever ga je namelijk een lagere WW-premie betalen voor werknemers met een vast contract dan voor werknemers met een tijdelijk of flexcontract. Omdat er in de horeca veel met flexibel personeel wordt gewerkt kan het een groot effect hebben op je personeels­kosten.

WAB toepassen in de horeca

In de strijd om horeca­personeel is goed werkgeverschap belangrijker dan ooit. Zorg dus dat je de WAB op tijd en correct toepast. Daarmee zul je personeel tevreden houden en nieuwe werknemers aantrekken. Hoe doe je dat? Drie tips:

1. Ga aan de slag! Benut een stappenplan WAB voor ondernemers.
2. Breng de risico's van vast personeel in kaart. Voorkom hoge verzuim­kosten.
3. Ontdek of jouw bedrijf al helemaal klaar is voor nieuw horeca­personeel. Doe de check.

Ziekte­verzuim in de horeca

Struikelt je ober of snijdt je chef-kok zich en raakt hij daarbij gewond? Het kan zijn dat jouw medewerker voorlopig niet kan werken. 

Wat kost het?