Cameragebruik en de AVG, wat is daar (mis) mee?

Cameratoezicht (op de werkvloer) is niet zomaar toegestaan en is aan strikte regels van de privacywetgeving gebonden.

Stappenplan cameragebruik op het werk

Wat mag wel, wat mag niet? Een kort stappenplan voor het gebruik van camera’s.

1. Wat is het doel van het cameragebruik? 

Het moet (van tevoren) duidelijk zijn wat het doel is van het cameragebruik. Is het doel niet duidelijk dan is cameragebruik in ieder geval niet toegestaan.

De wettelijke grondslagen voor cameragebruik staan kort opgesomd in de privacywet AVG. Deze grondslagen zijn:

• Toestemming van de betrokken persoon van wie de gegevens worden verwerkt
• Uitvoering van een overeenkomst
• Een wettelijke verplichting
• Bescherming van vitale belangen
• Het uitvoeren van een taak van algemeen belang of uitoefenen van openbaar gezag
• Het behartigen van een gerechtvaardigd belang

Voor het gebruik van cameratoezicht op de werkvloer door de werkgever zal meestal een beroep op de grondslag ‘gerechtvaardigd belang’ worden gedaan.

2. Openbaar of verborgen cameragebruik? 

Bij verborgen cameragebruik gelden (nog) strengere eisen, zoals het opstellen van een zogenaamd DPIA (Data Protection Impact Assessment).

Lees meer over DPIA op de website van de Autoriteit Persoons­gegevens.

3. Beschrijf je privacybeleid

Stel jezelf de volgende vragen:

• Is het noodzakelijk om cameragebruik toe te passen of kan het beoogde doel misschien op een andere, minder verstrekkende, manier worden bereikt?
• Weegt het belang van jou als werkgever zwaarder dan het belang van de werknemers die worden gefilmd (proportionaliteitsbeginsel)?
• Kan hetzelfde resultaat worden bereikt met minder ingrijpende en minder vergaande maatregelen (subsidiariteitsbeginsel)?

Het doel van cameragebruik in een sauna kan bijvoorbeeld zijn: het voorkomen van diefstal. Dit doel is echter op een andere, veel minder ingrijpende manier te bereiken, bijvoorbeeld door het plaatsen van kluisjes. Hierbij is ook van belang wanneer de camera aan- of uitstaat en of er met of zonder geluid wordt opgenomen.

4. Instemming/ toestemming van de OR vereist?

Het gebruik van verborgen camera’s moet in algemene zin binnen het bedrijf kenbaar worden gemaakt. Daarnaast moet de ondernemingsraad (OR) om instemming voor het cameratoezicht worden gevraagd. Het gaat hier namelijk om het verwerken en beschermen van persoons­gegevens. 

5. Verwijder camerabeelden op tijd

Wettelijk gezien mag je de verzamelde gegevens niet langer bewaren dan noodzakelijk is voor het doel waarvoor je ze hebt verzameld. Bij camerabeelden geldt in beginsel een bewaartermijn van maximaal vier weken. 

Lees meer over het bewaren van personeels­gegevens.

Conclusie cameragebruik op het werk

Wanneer je als organisatie en als werkgever over wilt gaan tot het  gebruik van camera’s dan zul je duidelijk voor ogen moeten hebben wat het doel is van het cameragebruik en dit vervolgens goed moeten omschrijven. Dit doel moet in overeenstemming zijn met (minstens) één van de hierboven genoemde wettelijke grondslagen. 

Daarnaast moet  een belangenafweging plaatsvinden (het proportionaliteits- en het subsidiariteitsbeginsel) en zal, bij grote organisaties, de OR om instemming voor het cameragebruik moeten worden gevraagd.  

Tot slot zal de wijze van het gebruik van de camera’s en de risico’s voor de betrokkene(n) in een DPIA moeten worden beschreven en vastgelegd.

Bij zorgvuldig gebruik van camera’s in je organisatie en bij het opstellen van een DPIA komt veel kijken. Het is dan ook zaak om je vanaf het begin af aan goed over dit onderwerp te laten voorlichten en tijdig hulp te zoeken.