Zwangerschap op het werk, 3 tips
Steeds meer vrouwen treden toe tot de arbeidsmarkt en werken meer uren dan voorheen. Door deze ontwikkelingen spelen vrouwspecifieke levensfasen, zoals zwangerschap, een rol tijdens de loopbaan van vrouwen.
Een slimme werkgever ondersteunt werknemers in deze fase en maakt zwangerschap bespreekbaar. Daarmee zorg je ervoor dat vrouwen optimaal kunnen blijven werken en in de toekomst over voldoende vrouwelijk arbeidspotentieel blijven beschikken.
In Nederland zijn er 1.8 miljoen werkende vrouwen tussen de 25 en 45. De meeste zwangere vrouwen vallen in die leeftijdscategorie. Dat betekent dus dat de kans groot is dat vrouwen binnen jouw organisatie ook te maken hebben met het combineren van zwangerschap en werk.
Waarom zou je als werkgever in actie komen?
Zwangerschap wordt nog te vaak gezien als iets waardoor een vrouw minder meetelt op de werkvloer. Dit stereotiepe beeld kan zwangerschapsdiscriminatie in de hand werken, iets waar bijna de helft van zwangere of net bevallen vrouwen (vermoedelijk) mee te maken krijgt.
De mate waarin een vrouw te maken krijgt met fysieke en/of mentale klachten rond haar zwangerschap kan erg verschillen. Hoe je hiermee omgaat, is dus altijd maatwerk. Als vrouwen met klachten blijven rondlopen, zouden die op korte of lange termijn kunnen leiden tot verzuim.
Maak gebruik van de tips hieronder om verzuim te voorkomen en om het welzijn van vrouwen in jouw organisatie te vergroten. Bovendien kun je talentverspilling en personeelstekort tegengaan door meer rekening te houden met de behoeften van (zwangere) vrouwen.
Tip 1. Maak zwangerschap bespreebaar
Uit onderzoek van WOMEN Inc. blijkt dat veel werkgevers (59%) zwangerschap een privézaak vinden en dat ze afwachten totdat vrouwen er met ze over in gesprek gaan.
Maar uit gesprekken met vrouwen blijkt dat zij het bespreken van klachten lastig vinden. Ze willen voorkomen dat ze door hun zwangerschap anders behandeld worden door collega's of leidinggevenden.
Rianne, die als docent in het basisonderwijs werkt, leg uit: “Ik voelde een drempel: ik wil niet die zwangere vrouw zijn die klachten heeft, weer zo een, die kun je alvast afschrijven. Je wil nog steeds waarde toevoegen, ik ben een harde werker, ik wil niet scheef aangekeken worden.”
Als werkgever help je vrouwen door ze een gevoel van veiligheid te geven waardoor ze onderwerpen durven aan te kaarten (dit geldt natuurlijk niet alleen voor vrouwen en niet alleen voor zwangerschap).
Vervolgens is het belangrijk dat je begrip toont en samen nadenkt over eventuele oplossingen. Dat kan heel simpel zijn, zoals een aangepaste stoel of een extra pauze. Denk ook na over een regulier moment om met elkaar te bespreken hoe het gaat.
Tip 2. Zorg voor flexibiliteit
Vrouwen kunnen tijdens hun zwangerschap te maken krijgen met fysieke ongemakken zoals bekkeninstabiliteit en vermoeidheid. Je kunt hier als werkgever ondersteuning in bieden door voor te stellen om af en toe thuis te werken, tijdelijk werktaken aan te passen (denk aan: minder lang staan, geen zware dingen tillen, etc.) of diensten aan te passen (denk aan: later beginnen, geen nachtdiensten).
Whitney, assistent bedrijfsleider, vertelt wat flexibiliteit haar op heeft geleverd: "Mijn nieuwe werkgever was niet bekend met bekkeninstabiliteit, maar hij vroeg mij om uitleg. Sindsdien houdt hij rekening met mij en mijn behoeftes hierbij. Ik kan nu bijvoorbeeld ook thuiswerken. Op deze manier kan ik goed naar mijn lichaam luisteren. Ik voel me daardoor veel meer gezien, ik heb het idee dat ik er helemaal mag zijn: als werknemer maar ook als moeder."
Tip 3. Informeer werknemers, bijvoorbeeld over hun rechten
Jouw zwangere werknemer heeft verschillende rechten, allemaal bedoeld om de combinatie zwangerschap en werk zo goed mogelijk te doen verlopen. Jij kunt er als werkgever voor zorgen dat jouw werknemers op de hoogte zijn van deze rechten.
Hiervoor zal je waardering krijgen en voorkom je dat vrouwen tegen problemen aanlopen die tot verzuim kunnen leiden. Een aantal rechten die belangrijk zijn om te delen en waar jij als werkgever ook rekening mee moet houden (bijvoorbeeld in de planning):
- Tijdens en in de eerste 6 maanden na haar zwangerschap heeft een vrouw recht op extra pauzes.
- Voor het bezoek aan gynaecoloog of verloskundige hoeft een vrouw geen vrije uren op te nemen.
- Vrouwen hebben het recht om onder dezelfde arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden in dezelfde functie terug te keren. Ook mag haar contract niet beëindigd worden vanwege haar zwangerschap of moederschap. Dit geldt ook voor het niet verlengen van een tijdelijk contract. Daarnaast moet ze dezelfde kansen krijgen op promotie en opleidingen als haar collega’s.
Heb jij het goed geregeld?
Zwanger op de werkvloer? Dit team komt in actie! Bekijk de video:
Meer weten?
- WOMEN Inc. heeft laagdrempelige informatie, tips en adviezen opgesteld voor vrouwen en werkgevers om mee aan de slag te gaan.
- Lees ook meer over de regels rond zwangerschapsverlof, geboorteverlof en ouderschapsverlof.