Arbeids­overeenkomst ontbinden, zo werkt het

Arbeids­overeenkomst ontbinden, hoe?

Alleen een rechter mag een arbeids­overeenkomst ontbinden. Om dat te kunnen doen moet er sprake zijn van een redelijke ontslaggrond.

Een andere mogelijkheid is de arbeids­overeenkomst te laten ontbinden op grond van wanprestatie door je werknemer. In die situatie geldt niet het vereiste van een redelijke ontslaggrond.

Hieronder lees je meer over ontslag op basis van wanprestatie en de redelijke ontslaggronden.

Welke ontslaggronden zijn er?

Op basis van de volgende 'redelijke ontslaggronden' moet de kantonrechter oordelen of deze zwaar genoeg zijn om de arbeids­overeenkomst te ontbinden:

• frequent ziekte­verzuim;
• ongeschiktheid voor het verrichten van de afgesproken arbeid (disfunctioneren);
• verwijtbaar handelen of nalaten;
• werkweigering wegens gewetensbezwaren;
• een verstoorde arbeidsverhouding;
• andere gronden die zodanig zijn dat van jou als werkgever in redelijkheid niet kan worden gevraagd dat je de arbeids­overeenkomst handhaaft.

Herplaatsen

Bij bovenstaande ontslaggronden moet je als werkgever aantonen dat je de werknemer niet kunt herplaatsen, oftewel een andere functie binnen je bedrijf kunt geven. Dit herplaatsingsvereiste geldt niet als sprake is van verwijtbaar handelen of nalaten, omdat er dan sprake is van een 'niet-willen'-situatie. Ook moet duidelijk zijn dat er geen opzegverbod van kracht is.

Let op

Er zijn nog twee ontslaggronden: ontslag om bedrijfseconomische redenen en ontslag bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Hiervoor moet je een ontslagvergunning bij het UWV aanvragen. In alle andere gevallen loopt de ontslagprocedure via een kantonrechter.

Cumulatiegrond, hoe werkt het?

Nieuw in het ontslagrecht is de cumulatiegrond. Dit is een wijziging die voortvloeit uit de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Vanaf 1 januari 2020 is de cumulatiegrond van kracht.

Bij de cumulatiegrond gaat het om een optelsom van ontslaggronden die ieder voor zich onvoldoende grond opleveren voor een ontbinding van de arbeids­overeenkomst. Als er meerdere ontslaggronden worden aangevoerd en deze voldoende worden bewezen, kan de rechter de arbeids­overeenkomst ontbinden op basis van de cumulatiegrond.

Let op

Bij ontslag op basis van de cumulatiegrond kan de rechter een extra vergoeding toekennen aan je werknemer van maximaal de helft van de transitievergoeding (bovenop de standaard transitievergoeding). Daarnaast kan je werknemer ook nog recht krijgen op een 'billijke vergoeding'.

Ontbinding op grond van wanprestatie, wat is dat?

Je kunt de kantonrechter vragen de arbeids­overeenkomst te ontbinden als je vindt dat je werknemer tekort is geschoten in het nakomen van de arbeids­overeenkomst. Andersom kan het ook. Dus als je werknemer vindt dat jij je niet aan het contract hebt gehouden.

Het gaat er hier om dat één van de partijen van mening is dat de andere partij wanprestatie heeft gepleegd (artikel 7:686 BW). De wanprestatie moet zo ernstig zijn dat een ontbinding van de arbeids­overeenkomst gerechtvaardigd is. Oftewel, het moet gaan om een vergelijkbare situatie als beëindiging wegens een dringende reden (ontslag op staande voet).

In deze situatie heb je als werkgever geen herplaatsingsverplichting. Ook heeft een rechter hier niet de verplichting om na te gaan of er sprake is van een opzegverbod.

Schadevergoeding bij ontslag door wanprestatie

Als je bedrijf schade heeft opgelopen door de wanprestatie van je werknemer kun je om een schadevergoeding vragen. Je moet dan wel aantonen waaruit nu precies die schade bestaat. Het kan lastig zijn aan deze bewijslast te voldoen. Voor je werknemer geldt hetzelfde: als hij om een schadevergoeding vraagt, moet hij ook de schade kunnen aantonen.

Let op

Het recht om ontbinding te eisen op grond van wanprestatie kan in een individuele arbeids­overeenkomst worden uitgesloten of beperkt.