Op weg naar een vitale organisatie, 5 tips

Het is in deze (corona)tijd een uitdaging om medewerkers vitaal te houden. De veranderingen in de maatschappij volgen zich in hoog tempo op. Organisaties die vandaag de dag gezond en succesvol zijn, zijn niet per se de slimste of de beste. Het zijn organisaties die zich het best kunnen aanpassen aan die veranderende omgeving.

Gezonde organisaties hebben een dusdanig stevig fundament dat ze meebewegen met de omgeving, maar niet omvallen. Zij zijn wendbaar, innovatief, spelen flexibel in op (markt)veranderingen en hebben een langdurige bestaansrecht. Wij noemen dat de mentale veerkracht van organisaties.

5 tips voor een vitale organisatie

Als werkgever wil je ervoor zorgen dat medewerkers met plezier hun werk doen, goed in hun vel zitten én kwaliteit leveren, zodat ze hun bijdrage kunnen leveren aan jouw organisatiedoelen. Hoe krijg je dat voor elkaar? 5 tips.

1. Zorg voor een duidelijke visie

Wellicht een inkoppertje, maar o zo belangrijk. Wanneer je een vitale organisatie wilt zijn, moet dien je duidelijk voor ogen te hebben waar je naartoe wilt met vitaliteit. Waarom vinden wij dit als organisatie belangrijk?

Van groot belang is dat er sprake is van een match met de strategie van de organisatie. Bij het ontbreken van een link tussen vitaliteit en de strategie ontbrekenekt vaak commitment en borging.

Stel jezelf als organisatie de volgende vragen:

• Wat verstaan we onder vitaliteit? Wat is een vitale organisatie en wat zijn vitale medewerkers?
• Wat willen we als organisatie bereiken en waarom is vitaliteit (van medewerkers én organisatie) hiervoorin belangrijk?

2. Ontwikkel vitaal leiderschap

Een goede leidinggevende stimuleert, faciliteert en geeft het goede voorbeeld. Voorbeeldgedrag van bij leidinggevenden is essentieel. Dat is de voedingsbodem om te kunnen groeien naar een vitale organisatie. Op dit vlak valt er nog veel te winnen..

Uit het nationaal onderzoek Duurzame Inzetbaarheid (DI) blijkt dat slechts 24 procent van de werknemers positief reageert op de stelling: ‘Ons management draagt het belang van DI uit’. De ervaring leert ons dat medewerkers vaker betrokken zijn bij activiteiten op het gebied van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid als ze zien dat hun leidinggevende of zelfs de directie hier ook aan mee doet.

Vitale leidinggevenden stimuleren medewerkers om continu bewust te zijn van hun inzetbaarheid. Ze zijn met elkaar in gesprek, niet vanuit hiërarchie maar vanuit gelijkwaardigheid. De focus in deze gesprekken ligt niet op beoordeling maar juist op ontwikkeling.

Wil jij een betere people manager worden? Volg deze 5 stappen. 

De basis voor gesprekken is veiligheid en vertrouwen. En dan komt opnieuw het voorbeeldgedrag om de hoek kijken. Door als leidinggevende het goede voorbeeld te geven en je kwetsbaar op te stellen zul je zien dat medewerkers vanuit deze basis vaker initiatief nemen en meer ondernemerschap en proactief gedrag vertonen.

3. Geef aandacht aan persoonlijke ontwikkeling

Bij vitaliteit wordt vaak meteen gedacht aan fysieke- en mentale fitheid. Hoe zit het met onze conditie en ons energielevel? Wij voegen een derde bouwsteen toe aan het fundament van medewerkersfitheid en dat is loopbaanfitheid.

Als je loopbaanFIT bent, ben je in iedere fase van je loopbaan in staat om je werkvermogen optimaal te benutten. Werknemers zijn loopbaanFIT als hun kennis en vaardigheden aansluiten op het werk dat ze nu en in de toekomst uitvoeren.

Dit betekent dat je als medewerker jezelf continu moet dient af te vragen of je functie nu en in de toekomst passend is. Heb je plezier in je werk? Word je voldoende uitgedaagd? Sluit je werk aan op je privéambities privé? Een vitale organisatie faciliteert de medewerker hierin.

Houd regelmatig een POP-gesprek met je medewerker.

Toch laat het eerder aangehaalde nationale onderzoek DI zien dat slechts 18 procent aangeeft dat medewerkers regelmatig opleidingen volgen, zich oriënteren op hun loopbaanmogelijkheden, een kijkje nemen buiten de deur (bijv. stages, congresbezoek, etc.) en doorstromen naar andere functies binnen de organisatie.

Daarnaast blijkt dat 40% van de werknemers vindt dat zijn of haar kennis en vaardigheden onvoldoende aansluiten op de functie die wordt beoefend.

Het belang van ontwikkeling en doorleren wordt onderstreept door professor Dick Swaab, directeur van het Herseninstituut. Hij stelt dat eerder het trainen van je hersenen dan het trainen van je fysieke fitheid (sporten) zorgt voor een langer leven: 'Hoe groter de hersenen, hoe langer we leven. Het formaat van de hersenen is te trainen door hersensport, zoals een opleiding.'

4. Zorg voor ambassadeurs

Vitaliteit wordt vaak gezien als het welbekende ‘feestje’ van HR. De mooiste initiatieven worden opgetuigd maar resultaat blijft uit.

Als er draagvlak moet worden gecreëerd, worden vaak de geijkte mensen aan een projectgroep toegevoegd. Maar nodig eens medewerkers uit die vanuit ‘wie ze zijn’ (en niet vanwege hun functie), passie hebben voor vitaliteit en duurzame inzetbaarheid. Dat zijn de kartrekkers die je nodig hebt!

Zorg ervoor dat medewerkers betrokken worden bij de plannen, meedenken en inspraak hebben, waardoor het draagvlak op de werkvloer wordt verhoogd. En als je dan leuke activiteiten organiseert, zorg er dan voor dat de directie meedoet. Ook als het een ludieke actie is, zoals een ‘planking challenge’.

Bekijk 8 tips voor ontspanning op het werk.

5. Vergroot eigenaarschap onder je medewerkers

De belangrijkste sleutel voor vitale medewerkers zijn zij zelf. Zij staan aan het roer. Desondanks ervaart maar liefst 45 procent van de werknemers weinig autonomie in het werk. Medewerkers ervaren dus vaak niet de vaardigheid of ruimte om zelfredzaamheid te tonen.

Maar als het gaat om vitaliteit , dan verwachten we ineens dat de werkgever faciliteert en de medewerker regie voert. Maar als medewerkers zonder hulp gezonde(re) eigenschappen hadden kunnen ontwikkelen, dan hadden ze dat al gedaan. 

Dus cruciaal voor het worden van een vitale organisatie, is het vergroten van de zelfredzaamheid van medewerkers en het creëren van een organisatiecultuur waar zelfredzaamheid gewaardeerd wordt.

Op reis naar een vitale organisatie

Tot slot. Aan de slag gaan met vitaliteit is een reis. Een reis die nooit eindigt. Het gaat met vallen en opstaan en vraagt om volhouden. Ga ergens van start, het hoeft niet meteen groots. Maar zorg in ieder geval dat er een beweging op gang komt!

Meer tips voor gezond personeel?

Lees het gratis e-book met 7 initiatieven voor gezonde en fitte medewerkers.